WERELD
31 JULI 2019 57U bent een van de weinige mensen die
de laatste weken met El Chapo konden
spreken. Hoe verliepen die gesprek-
ken?
MARIEL COLON: Ik sprak drie tot vier
uur per dag met Guzman in zijn zwaar-
beveiligde gevangenis in Manhattan. Hij
zat altijd achter glas. De kamer was erg
klein en het was daar altijd heel koud.
Vertelde El Chapo u over zijn levens-
omstandigheden in de gevangenis in
Manhattan?
COLON: Hij verbleef er in een zeer
kleine cel waarin het licht voortdurend
brandde. Hij zei me dat het er even koud
was als in de kamer waarin wij met
elkaar spraken. In de 2,5 jaar dat hij daar
verbleef, kwam hij nooit in de buiten-
lucht. Hij moest permanent in zijn cel
blijven. De enige mensen die hem
spraken, waren de cipiers. Hij is daar
eigenlijk gefolterd. De gevolgen waren
duidelijk zichtbaar. Guzman was altijd
ziek. Hij had voortdurend keelpijn en
hoofdpijn. Zijn geheugen is er ernstig op
achteruitgegaan doordat hij in zijn cel
geen tijdsbesef had. Het gebeurde vaak
dat hij zaken die hij net daarvoor had
toegelicht herhaalde zonder dat hijzelf
doorhad dat hij in herhaling viel.
Hebt u geprobeerd om zijn gevange-
nisregime te verbeteren?
COLON: Gesprekken met de gevange-
nisdirecteur hielpen niet, en ook de
rechtbank wees al onze verzoeken –
onder meer recht op een wandeling in
de buitenlucht – af.
Als u nu terugblikt op het proces: had u
beter een andere strategie toegepast?
COLON: Vanaf de eerste dag ben ik zeer
duidelijk geweest met Guzman. Er
bestonden twee mogelijkheden: als we
konden aantonen dat niet Guzman, maar
Ismael Zambada Garcia, ook wel El Mayo
genaamd, de baas van het Sinaloakartel
is, konden we het proces winnen. De
andere mogelijkheid was verliezen en
dan wisten we dat hij levenslang zou
krijgen. Dag en nacht hebben we
gewerkt om alle dossiers te lezen en onze
verdediging op te bouwen. Het was
enorm complex. We hebben onze
strategieën altijd met Guzman bespro-
ken en hij besliste uiteindelijk wat voor
hem het beste leek.
Zowel de CIA en de DEA als alle inlich-
tingendiensten van de wereld hebben
toch aangetoond dat El Chapo de
orders gaf in het Sinaloakartel?
COLON: Het is te danken aan de mediadat het verhaal over El Chapo als baas
van het Sinaloakartel is ontstaan. De
echte baas was en is Ismael Zambada
García.
Dus u beweert dat wat alle inlichtin-
gendiensten en het leger en de politie
van Mexico beweren onjuist is?
COLON: Ik heb geen redenen om te
twijfelen aan het waarheidsgehalte van
wat Guzman mij verteld heeft.
Hoe reageerde Guzman op de getuige-
nissen tijdens het proces?
COLON: De meeste getuigen waren
ex-leden van het Sinaloakartel of van
andere drugskartels in Colombia. Ze
hebben Guzman beschuldigd van gru-
welijke zaken zonder dat ze grondige
bewijzen hadden. In ruil voor strafver-
mindering hebben ze in de rechtbank
exact die verhalen verteld die de rech-
ters en juryleden wilden horen. Guzmanbetaalt daar nu de prijs voor. Hij heeft
op geen enkel moment een eerlijk recht-
sproces gekregen.
Kunt u dat hardmaken?
COLON: Guzman is in januari 2017 van-
uit Mexico naar New York overge-
bracht. Maar de staat New York heeft
nooit om zijn uitlevering gevraagd.
Alleen de staten Californië en Texas
hebben dat gedaan. Dat wil zeggen dat
zijn rechtsgang van het begin af aan niet
werd gerespecteerd. De Mexicaanse
overheid had Guzman nooit aan New
York mogen uitleveren.
Gelooft u dat Mexico veiliger is gewor-
den sinds de arrestatie van El Chapo?
COLON: Nee, Mexico is alleen maar
gewelddadiger geworden en de cocaïne-
handel naar de Verenigde Staten is nog
toegenomen.
De Amerikaanse overheid spreekt
van een fortuin van 12,6miljard dollar
dat ze van El Chapo in beslag wilnemen. Hoe komt ze aan dat bedrag en
hoe denkt ze dat te kunnen aanslaan?
COLON: Dat is één grote mediashow
van de Amerikanen. Ze baseren zich
alleen op schattingen en hebben niet de
middelen om dat zogenaamde fortuin te
vinden.
Hoe reageerde El Chapo op zijn
veroordeling?
COLON: Guzman heeft op een kalme en
correcte manier gereageerd. Levenslang
en dertig jaar is een beetje absurd: je
kunt moeilijk iemand die dood is reani-
meren om nog eens dertig jaar in de
gevangenis te zitten. Maar de rechter
kon niet anders dan levenslang geven.
Hij kon niet anders, zegt u?
COLON: Guzman werd aangeklaagd
voor 17 misdaden. Uiteindelijk is hij er
aan 11 schuldig bevonden. Ik zal u de
technische details besparen, maar in hetalgemeen gaat het over misdaden van
drugshandel en drugsproductie en die
zijn sowieso gekoppeld aan levenslange
straffen.
Zult u Guzman nog juridische bijstand
geven?
COLON: Ja, samen met een collega zal
ik Guzman blijven verdedigen. We gaan
opnieuw procederen, omdat er fouten
gemaakt zijn.
Welke fouten dan?
COLON: Het is bijvoorbeeld voor jury-
leden verboden om tijdens het proces de
media te volgen. Ze mogen hun oordeel
niet door de buitenwereld laten beïn-
vloeden. We hebben uit verschillende
bronnen en media vernomen dat jury-
leden bewust Twitterfeeds van journa-
listen checkten en dat is tegen de
instructies van de rechter. We geloven
dat Guzman net zoals iedereen recht
heeft op een rechtvaardig proces en dat
heeft hij niet gehad. l‘In ruil voor strafvermindering
hebben de getuigen exact die verhalen verteld
die de rechters en juryleden
wilden horen.’© Gettyimages