DYPLOM — druk_2_16_06_lekki

(Emila Ś.lcS_oE) #1

Nowe technologie pojawiły się również w przemyśle typograficz-
nym. Rozwiązania rozwijały się bardzo dynamicznie próbując nadążać
za coraz to szybszym tempem nowych, przemysłowych czasów. Na
początku XIX wieku zaprojektowano zmechanizowaną, metalową
prasę dociskową, jednak już w latach osiemdziesiątych przestała ona
być wystarczająca. Produkcja na masową skalę i  rosnący popyt na
książki spowodowały potrzebę innych, szybszych rozwiązań. W od-
powiedzi na to powstały dwie maszyny: Linotyp Ottomara Mergen-
thalera i Monotyp Tolberta Lanstona^42.
Linotyp był wykorzystywany do niezbyt trudnych tekstów, przede
wszystkim przy drukowaniu gazet gdzie liczył się czas. Jednak dużym
minusem była skomplikowana metoda korekty, która była bardzo
pracochłonna. Często zdarzało się również, że tekst należało złożyć
od początku. Pracę korektorską utrudniał sposób w  jaki maszyna
działa. Kompozytor za pomocą klawiatury wprowadzał całe wiersze,
a czasem nawet i akapity tekstu. Podczas naciskania klawiszy z lite-
rami wysuwały się odpowiadające im matryce, które następnie były
odlewane jako cały wiersz. Gdy w  tekście pojawił się błąd często
trzeba było tworzyć od nowa całe wiersze. Na pewno dużym plusem
było to, że na koniec pracy nie było potrzeby segregowania czcionek
do kaszt, wiersze zostawały przetopione, a ołów wykorzystywany do
następnej publikacji^43.
Monotyp zasadę działania miał dość podobną do Linotypu jed-
nak był on wolniejszy. Główną zaletą tego urządzenia była przede
wszystkim łatwość wprowadzenia korekty, przez odlewanie czcionek
pojedynczo, a nie całymi wierszami. Litery wprowadzane za pomocą
klawiatury zostawały zapisywane na szpuli papieru odpowiednimi
dla nich otworami. Tak stworzone teksty łatwo było przechowywać
bez konieczności tworzenia ich na nowo. Rolka papieru trafiała do
odlewnika, gdzie matryce zaznaczonych liter układały się w formie
tworząc zapisane zdania^44.
Jednak i to przestało wystarczać. Nową maszynę – Pantograf Ben-
tona – produkującą na szeroką skalę metalowe czcionki stworzył Linn
Boyd Benton. Urządzenie to pomagało szybciej wykonywać w sposób
zmechanizowany czcionki na podstawie rysunków liter.Dzięki temu
kobiety zyskały większe możliwości zatrudnienia w  tej dziedzinie
(nie wymagającej już teraz siły fizycznej)^45.


Kobiety w drukarniach

Rewolucja przemysłowa wpłynęła znacząco także na zmianę roli ko-
biety w  typografii. Dzięki dostępowi do edukacji i  wprowadzeniu
nowych technologii mogły być zatrudniane w drukarniach, domach
wydawniczych. Pomimo jednak pojawiania się coraz większej liczby
kobiet w tej sferze i zawodzie, a także dostrzegania plusów tego zja-
wiska, powszechnie nadal uważano, że praca dla kobiety jest raczej
koniecznością lub zajęciem jedynie dla tych niezamężna. Dominował

Zmehanizowanie pracy
typograficznej spowodowało brak
tak dużej potrzeby wykorzystywania
siły fizycznej do pracy. Urywało
to argument o trudach, z którymi
kobiety sobie nie poradzą.
Free download pdf