διάφορες εκδοχές του ξεχωρίζουν σημαντικά η μια από την άλλη.
Τούτο συμβαίνει γιατί υπάρχουν τόσοι δρόμοι για την οικείωση και
την παραπέρα μέθεξη του ανθρώπου εντός του Αλλάχ, όσοι και οι
άνθρωποι. Τα πράγματα όμως είναι κατά τα φαινόμενα έτσι και όχι
κατ’ ουσίαν. Το στοιχείο που υπάρχει στην καρδιά του Σουφισμού,
ανεξάρτητα από τα επί μέρους γνωρίσματα των Ταρικάτ, είναι η
προσέγγιση του Θεού ως της Έσχατης Πραγματικότητας, της
Απόλυτης Αλήθειας, με την ενσυναίσθηση, ότι ο Θεός είναι παντού,
ζωοποιεί τα πάντα, όχι μόνο τους ανθρώπους ή έστω τα θηλαστικά
ζώα, τα φυτά και τα δέντρα, αλλά είναι παρών και στις πέτρες, που
μέσα στην άγνοιά μας οι άνθρωποι θεωρούμε σαν νεκρή φύση.
»Ο Σουφισμός ποτέ δεν έχει δεσμευθεί από τις σχολές
ερμηνείας του Κορανίου και γι’ αυτό προκαλεί τους
Μουσουλμάνους, που θεωρούν τους εαυτούς τους δήθεν
ορθόδοξους. Γι’ αυτό μέχρι τις μέρες μας σε παραδοσιακά
μουσουλμανικές χώρες ο Σουφισμός και οι Σούφι διώκονται ή
υπάρχουν στα όρια της ανυποληψίας, κρυμμένοι από τα μάτια της
εξουσίας. Το Κοράνιο διαφέρει από άλλα ιερά βιβλία. Κυρίως είναι
ένα Βιβλίο σημείων, περιέχει μηνύματα αμφίσημα συχνά και δεν
αποτελεί κείμενο καταγραφής ιστορικών περιστατικών. Άλλωστε
δεν είναι τυχαίο, που τα εδάφια του ιερού Βιβλίου λέγονται άγια ,
που στα αραβικά σημαίνει σημείο και από δω προέρχεται η
τουρκική λέξη αγιέτ. Στο Σουφισμό προσπαθούμε να
αποκαλύψουμε το κατά δύναμη το κεκρυμμένο νόημα που υπάρχει
πίσω από τις λέξεις. Για τούτο η μέθοδος ερμηνείας του Κορανίου
που εφαρμόζουν οι Σούφι δεν είναι εκείνη του ταφσίρ^21 , αλλά
λέγεται ταουΐλ^22. Πρόκειται για μια πνευματική και διανοητική
(^21) Tafsir, αραβική λέξη που σημαίνει ερμηνεία συνήιως του Κορανίου. Οι συλλογές με ερμηνευτικά
σχόλια του Κορανίου λέγονται επίσης Ταφσίρ (^22) Ta’wil, είναι η εσωτερική ερμηνεία του Κορανίου. , γνωστή επίσης και ως σούφικη ερμηνεία του
Κορανίου.