πέτρινου σπιτιού, δεν έχω ιδιαίτερα πάρε δώσε με κανέναν και με καμιά
από τους ανθρώπους που κατοικούν τριγύρω. Μερικές φορές τα
μεσημέρια του Σαββάτου, μου αρέσει να της προσφέρω λίγα λουλούδια
μαζί μ’ ένα τρυφερό φιλί στο μάγουλο. Αντιλαμβάνομαι πως η χειρονομία
μου την ευχαριστεί και κάθε φορά δείχνει να την περιμένει. Στη συνοικία
που κατοικώ, οι πιο πολλοί είναι άνθρωποι μεγάλης ηλικίας και θρήσκοι.
Οι άντρες ντυμένοι στα μαύρα, φορώντας παλιοκερίσια πλατύγυρα
καπέλλα ή κιπά^7. Πολλοί διατηρούν γένια και δεν κόβουν τις φαβορίτες
τους, που σχηματίζουν μπούκλες. Οι γυναίκες, όποτε χρειάζεται να βγουν
απ’ το σπίτι, κρύβουν το ξυρισμένο κεφάλι τους φορώντας περούκες ή
κάτι χαρακτηριστικά τουρμπάνια, που κατασκευάζονται στο Ισραήλ
ειδικά γι’ αυτές. Ανάμεσα στα σπίτια, που είναι κολλημένα ασφυκτικά το
ένα πλάι στο άλλο και έχουν ήδη ξεπεράσει σε ηλικία τον αιώνα,
υπάρχουν σφηνωμένες μικρές συναγωγές και μπετ αμιντράς^8. Τις ώρες του
τσιμπούρ^9 , ηλικιωμένοι άνδρες βγαίνουν από τα σπίτια, σέρνοντας τα
πόδια τους με δυσκολία πάνω στο λιθόστρωτο που καλύπτει τα στενά
δρομάκια και τις μικρές πλατειούλες της γειτονιάς, με κατεύθυνση, ο
καθένας στη συναγωγή του για το μινιάν^10. Τούτο το κοπιαστικό
δρομολόγιο μετ’ επιστροφής, γίνεται κάθε πρωί, την ώρα της σιαχρίτ^11
και την ώρα της μινχά^12 , όταν γέρνει η μέρα.
Η Οχέλ Μοσέ είχε κτισθεί τέλη του δέκατου έννατου αιώνα με
λεφτά πλουσίων Εβραίων και κυρίως του Μόζες Μοντεφιόρε. Η συνοικία
αυτή, όπως και άλλες της ίδιας περιόδου, προορίζονταν να προσφέρουν
καταφύγιο σε φυγάδες Εβραίους από τη Ρωσία και άλλες χώρες της
Ευρώπης, που πάσχιζαν να σώσουν τη ζωή τους απ’ τα επανειλημμένα
πογκρόμ που είχαν καταντήσει συχνό φαινόμενο. Η συνοικία βρίσκεται
πάνω στη οδό Αγρίππα, απέναντι από την Μαχανέ Γεουντά, την κεντρική
αγορά λαχανικών, φρούτων, τυροκομικών και άλλων φαγώσιμων αγαθών.
Η Μαχανέ Γεουντά είναι σκέτη μαγεία. Ένα χαρακτηριστικά
μεσανατολίτικο παζάρι με πολλά σουκ^13. Οι φωνές των ανθρώπων που
διαλαλούν τα αναρίθμητα καλούδια τους, σμίγουν με τις ευωδιαστές
τσίκνες απ’ τα μικρά εστιατόρια που προσφέρουν κυρίως σαουάρμα ,
(^7) Ανδρικό κάλυμμα κεφαλής, διαδεομένο στο Ισραήλ. Καλύπτει μόνο την κορυφή του κεφαλιού.
(^8) Κατά λέξη σημαίνει «οίκος μελέτης» και είναι χώρος, που συχνά υπάρχει πλάι στη συναγωγή ως
μελετητήριο. 9
10 Σύναξη στη συναγωγή για την τέλεση των δημόσιων ακολουθιών της ημέρας.
Κατά λέξη σημαίνει απαρτία ή αριθμός και υποδηλώνει τον αναγκαίο αριθμό ανδρών, -δέκα, άνω των
δεκατριών χρονών-, που πρέπει να είναι συναγμένοι στη συναγωγή, προκειμένου να τελεσθεί μια δημόσια
ακολουθία. 11
12 Η πρωινή προσευχή στη συναγωγή.
13 Η εσπερινή προσευχή στη συναγωγή.
Τα λιλιπούτεια μαγαζάκια στις αραβικές αγορές.