dostarczaniu pomocy i wspólnemu spędzaniu czasu na przyjemnych zajęciach.
Redukują one wpływ stresu poprzez wzrost samooceny, ograniczanie negatywnych
emocji i zapewnianiu pomocy w rozwiązywaniu problemów.”^71 Wracając do Glassera i
trzech założeń kontroli wewnętrznej, brzmią one następująco:
„Pierwsze przekonanie: podnoszę słuchawkę, kiedy dzwoni telefon, otwieram
drzwi, gdy ktoś do nich dzwoni, zatrzymuje się na czerwonym świetle i wykonuje
niezliczoną ilość innych rzeczy, ponieważ reaguję na proste sygnały z zewnątrz.
Drugie przekonanie: Mogę zmuszać innych, aby robili to, co ja chcę – nawet
wbrew ich woli. Inni ludzie też mogą kontrolować moje myśli, czyny i uczucia.
Trzecie przekonanie: Postępuje słusznie, a nawet mam obowiązek wyśmiewać,
grozić lub karać tych, którzy nie stosują się do moich rozkazów. Mam też prawo ich
nagradzać, jeśli w ten sposób skłonię ich do robienia tego, co chcę, żeby robili.”^72
Doktor uważa że te trzy przekonania stanowią podstawę psychologii kontroli
zewnętrznej, która panuje na świecie. W pierwszym przekonaniu właśnie symbol
dzwonka lub jakiś inny sygnał mechaniczny jest czynnikiem kontroli zewnętrznej, o
którym większość ludzi uważa że właśnie zmusza ich do reakcji. Drugie przekonanie
zakłada że czynnikiem kontroli jest zawsze ktoś z zewnątrz np. rodzice wydający
dziecku polecenia zrobienia czegoś. Trzecie przekonanie uważa za najbardziej
destrukcyjne ponieważ dotyczy ono mężów, żon, rodziców, nauczycieli, czy
przełożonych i sprawia że jakoby ich zadaniem czy obowiązkiem jest karać, grozić
kiedy ktoś wykaże się nieposłuszeństwem, ponieważ w dobrze pojętym interesie jest
robić to co im polecono. Leżące u podstawy tych przekonań założenie, że jesteśmy
motywowani zewnętrznie, jest błędne. Świat byłby płaski póki ktoś nie zacząłby
kwestionować tego przekonania. Tak samo odbieranie telefonu, ponieważ dzwoni,
wydaje się słuszne, póki nie zaczniemy tego kwestionować.
Kiedy wszelkie przekonania dotyczące kontroli zewnętrznej, zostaną
zakwestionowane, stanie się oczywiste, że to co było słuszne, jest w gruncie rzeczy
błędne. Okaże się na przykład, że odbieramy telefon nie dlatego, że dzwoni, tylko
dlatego że sami tego chcemy a więc jest to wynikiem motywacji wewnętrznej.
Niezależnie od tego, jak szybka i nieprzemyślana jest nasza reakcja, za każdym razem,
71
72 M. Argyle, Psychologia szczęścia , dz. cyt., str. 37.^
W. Glasser, W życiu możesz wybierać , Tamże, str. 27-28.