Sabaagi pomolingkuman,oinsanai ponoriukanpogulumionitmiampaitudu
ponoriukandimononoriuktu’kokomoidopogoduhan-pogoduhantondumonontian
miagal id aspek taakanon, wowonsoyon om rati implisif do iso-iso pogoduhan.
Sundung ingkaa, ponoriukan kokomoi do pogoduhan tondu tinaru Dusun haro
nowonsoidiVurisiahDadong( 2018 )idaspek“ KoubasanantinaruKadazandusun:
Pogoduhanomkotumbayaankumaamolohingtondudikosu-susu ”omponoriukan
diAmizahMd Mustapha( 2022 )iikiuhu“ Kotumbayaankumaamolohingtondudi
kosu-susuompogoduhanmontoktinamonontiantinaruDusunidKampungPuhus
KotaBelud , Sabah” .Mulungpoharokaagalondouhungakiharopisuayankokomoi
kinoyonon om tudu do soriuk. Ponoriukan diti nogi papatayad do pogoduhan-
pogoduhan tondudamotmonontianomhapasdoosusu.Mantadponoriukanditi
kaanusonguluntondumonontiandoisoralanmanamongkolidasantinanmooido
aukotoguangkobolingkangankolidasan.
2. 3 TEORIPONORIUKAN
Teori ponoriukandimionitommilosukuondimononoriukmamaasopapadalando
ponoriukannoponga teoriAntropologi FranzBoasdimionitmiampaikoubasanandi
poposogu pomusarahan om kopomorotian kumaa toinsanai faktor di milo
mamarahungsajarakoimogotontulunmiampaimamaratipisuayankoubasananom
ras. Pinosogu isio do oponsol pionitan tulun om posorili do maan sorisido, ii
kahangkummogisusuai sosial miagal migrasi ,taakanon, pondidikan omsusuaipo
(SeongT.K., 2001 ).Ratinopongaoponsoldomomogunaponginsamakanmiampai
holistik id suang do ponorisidan antropologi diti. Maya ponginsamakan holistik ,
kopongunsub pomusarahan kokomoi oinsanai koubasanan mositi maan tafsir
miampaipoimbidaiipoinlongkodkoposiontulundipapahangkum fizikal posoriliom
ababayanpiromutan sosial .Miagalnogidoponoriukanditiiimionitdokoubasanan
tinarutu’mongilokokomoidopogoduhantondumonontiandotinaruDusun.