The immense literature on the Chmielnicki Rising was vastly inflated by academic fes-
tivities surrounding the 300th Anniversary of the Perejaslaw Treaty in 1954: e.g. Sesja
naukowa w trzechsetnq rocznice zjednoczenia Ukrainy z Rosjq 1654-1954: Materialy
(Warsaw, 1956), 420. Important items from Polish historiography include
K. Szajnocha, Dwa lata dziejow naszych, 1646-8 (Lwow, 1869); K. Tomkiewicz,
Jeremi Wisniowiecki, (1612-51) (Warsaw, 1933); F. Gawronski, Bohdan Chmielnicki,
ii (Lwow, 1909); L. Kubala, Szkice historyczne (Warsaw, 1923-4), 2 vols.
Discussions on Poland's place, if any, in the Seventeenth-Century Crisis can be fol-
lowed in A. Wyczanski, 'W sprawie kryzysu XVII stulecia', Kwartalnik Historyczny,
lxix (1962), 656-72, and in W. Czapliriski, 'Wiek siedemnasty w Polsce: proba charak-
terystyki', in O Polsce siedemnastowiecznej (Warsaw, 1966), 7-62.
See Wiktor Czermak,Ostatnie lata Jana Kazimierza (republished Warsaw, 1972).
CHAPTER 15. MICHAL
W. Tomkiewicz, Jeremi Wisniowiecki (1611-51) (Warsaw, 1933); also 'Historyczne
wartosci Ogniem i Mieczem', Przeglqd Powszechny (Warsaw, 1934); text in O. Gorka,
op. cit. (see above, Chapter 14, note 9).
Galeazzi Marescotti, (1627-1726) 'Relazioni', in Relacye Nuncyuszow, ed.
E. Rykaszewski (Berlin, 1864), ii, 387.
Quoted in Illustrowana Kronika Polakow (Warsaw, 1967), 84. The entire proceedings
of the Sejm in 1672-3 were published by F. Kluczycki, Diariusz Sejmu Warszawskiego
w styczniu roku 1672 (PAU, Cracow, 1880), et seq.
A. and K. PrzyboS, ed., Diariusz kotowania i konfederacji pod Golebiem i Lublinem w
1672 roku wraz z Aktem Konfederacji (Wroclaw, 1972).
CHAPTER 16. SOBIESKI
See J. B. Morton, Sobieski King of Poland (London, 1932); O. Laskowski, Sobieski,
King of Poland, translated by F. C. Anstruther (Glasgow, 1944); L. R. Lewitter, 'John
HI Sobieski, Saviour of Vienna', History Today, xii (1962), 168-76, 242-52;
K. Waliszewski, Marysierika: Marie de la Grange d'Arquien, reine de Pologne, femme
de Sobieski, 1641-1716 (Paris, 1904). The historical novel by Tadeusz Boy-Zeleriski.
Marysienka Sobieska, foreword by W. Czapliriski, contains much fascinating material.
Robt. South, quoted by W. Morfill, Poland, The Story of the Nations, no. 33 (London,
1893), 175-6.
c. 14 July 1665, Jan Sobieski, Listy do Marysienki, ed. L. Kukulski (Warsaw, 1973), i,
41-3.
See above, Chapter XI, note 4.
M. Kukiel, Zarys Historii Wojskowosci w Polsce (Cracow, 1929; London, 1949),
Chapter 3. See also Jan Wimmer, Wojsko polskie w drugiej polowie XVII wieku
(Warsaw, 1965).
On Franco-Polish Relations, under Sobieski, see Toussaint de Fourbin, in Revue
d'Histoire Diplomatique, xxiii (1909), xxv (1911), and xxvii (1913); also S. Rubinstein,
Les Relations entre la France et la Pologne de 1680 a 1683 (Paris 1913); and K. Piwarski,
'Polska a Francja po roku 1683', Przeglqd Powszechny, i (1933), 71-92, 236-51.
On the shift in diplomatic relations under Sobieski, see Z. Wojcik, 'Zmiana w ukladzie
sil politycznych ... w drugiej polowej XVII w', Kwartalnik Historyczny, lxvii (1960),
Listy do Marysienki, ii, 29 Aug. 1683,194-6. (Translated by Boleslaw Mazur.)
John Stoye, The Siege of Vienna (London, 1965). See also Jan Wimmer, Wyprawa
wiedenska (Warsaw, 1957).
