onderzoekers zo lang had beziggehouden, en konden bevestigen hoe de relatie
tussen geluk en materialisme in elkaar steekt. Door aan te tonen dat belevingen –
dingen die we doen – mensen gelukkiger maken dan materiële bezittingen –
dingen die we hebben – konden ze het raadsel oplossen van de relatie tussen
materialisme en ongelukkig-zijn. Ze concludeerden dat materialisme leidde tot
ongelukkig-zijn.
Doen of hebben is, met andere woorden, niet langer een vraag. Het antwoord
is eenduidig. Als je gelukkig wilt zijn, moet je je geld, tijd en energie in
belevingen steken, niet in materiële bezittingen. Ervaringen zullen je eerder
gelukkig maken.
Waarom? Hoe komt het dat belevingen ons eerder gelukkig maken dan
materiële goederen? Een klein groepje pionierende psychologen – mensen als
Ryan Howell, Travis Carter, Elizabeth Dunn maar ook Van Boven en Gilovich –
hebben dat sindsdien telkens geprobeerd te achterhalen. Tot nu toe hebben ze vijf
belangrijke redenen gevonden.
Om te beginnen zul je belevingen namelijk eerder nog eens ‘positief
herinterpreteren’ – zo noemen psychologen het. Jij en ik zouden het misschien
‘het door een roze bril bekijken’ noemen. Dus als je je vergist en een slechte
materiële aankoop doet, zoals schoenen die niet lekker zitten of een broek waar
je dik in lijkt, dan is dat een slechte keuze. Daar zit je dan mee opgescheept.
Maar met belevingen werkt het anders. Zelfs wanneer belevingen héél erg
fout gaan, dan zijn onze roze getinte herinterpretaties geneigd er toch een
positieve draai aan te geven. Die kampeervakantie toen het alleen maar regende,
dat busreisje waarbij de persoon achter je niets anders deed dan overgeven, die
keer dat je ontslagen werd – op de een of andere manier lijken die belevingen,
hoe vreselijk ze in het begin ook lijken, nooit zo verschrikkelijk te zijn als je het
nog eens vertelt. Zo is het toch? Ergens vanbinnen weten we dit allemaal.
Daarom zeggen we soms: ‘Daar kunnen we ooit op terugkijken en erom lachen.’
En hoe onplezierig, pijnlijk, misselijkmakend of gênant iets op zo’n moment ook
is: later lachen we er inderdaad om.
Ten tweede blijven materiële bezittingen niet zo goed overeind als
belevingen omdat ze vatbaar zijn voor dat wat psychologen ‘hedonistische
aanpassing’ noemen. Denk maar eens aan een nieuwe game, nieuw speelgoed of
een nieuw mobieltje. Wanneer je daarmee de winkel uitloopt of als de bezorger
net weg is, ben je opgetogen over dat glimmende, nieuwe ding. Je bent er
voortdurend mee in de weer, drukt op knopjes, zoekt uit hoe je het moet