11

Wij houden ook van tellen: de nieuwe manier om vooruitgang te

meten^1

Na de terroristische aanslagen van 11 september 2001 stimuleerden de leiders

van de vrije wereld hun burgers om rustig te blijven en te gaan winkelen: Keep
calm and shop. ‘Dit geweldige land zal zich nooit laten intimideren,’ verklaarde
George W. Bush. ‘Mensen gaan door met hun dagelijks leven, werken, winkelen,
spelen, dienen God in de kerk, synagoge of moskee, kijken films en gaan naar
honkbalwedstrijden.’ En Tony Blair hield het Britse volk voor dat ze ‘door

moesten gaan met hun dagelijks leven: werken, leven, reizen en winkelen’.^2

Bush en Blair hadden goede redenen om dit te doen. Het belangrijkste
gegeven waarop regeringen en de landen waarover ze heersen namelijk worden
beoordeeld, is de grootte en de groei van hun economieën en het cijfer dat de
economische gezondheid aanduidt: het bruto binnenlands product, afgekort tot
bbp.

Je kunt het bbp wel een beetje beschouwen als het cijfer dat je ziet op het
rapport van je kinderen. In plaats van vertellen hoe het met het onderwijs van je
kind is gesteld, vertelt het bbp over de financiële situatie van het land. En net
zoals je benieuwd bent hoe jouw kind het aan het eind van een schoolperiode
doet, zo kijken politici, economen, zakenlieden en de rest van de bevolking uit
naar de kwartaalcijfers over het bbp. Hoe beter de economie draait, hoe meer
geld het land en de regering moeten beheren en hoe meer de levensstandaard
verbetert. Het werkt net als je eigen huishoudpotje. Hoe groter je budget, des te
meer je kunt uitgeven aan eten, huur, vrijetijdscursussen, kleding en vakanties.
En hoe hoger het bbp, des te meer kunnen mensen in het algemeen uitgeven aan
die zaken, en des te meer kan de regering uitgeven aan brandweerlieden,
docenten, wegen, wapens en strijdkrachten die ons beschermen tegen iedereen
die onze manier van leven zou kunnen bedreigen.

Regeringen begonnen voor het eerst met het meten van het bbp rond het
begin van dat wat ik beschouw als het materialistische tijdperk. De verslagen
over het nationaal inkomen, waar het bbp een belangrijke factor in is, werden in