14

Kun je experiëntialist zijn en toch van spullen houden?

De moderne economie is gebaseerd op groei. We hebben groei nodig voor

stabiliteit en voorspoed. We hebben het nodig zoals een boot water nodig heeft.
Zonder groei zou het systeem vastlopen en omslaan. Omdat de moderne
economie grotendeels een consumenteneconomie is – consumentenuitgaven zijn
goed voor ongeveer 65 procent van de Britse en 70 procent van de VS-

economie^1 – hebben we het echt nodig dat mensen geld blijven uitgeven.

Maar wat zou er gebeuren als tientallen miljoenen mensen hun
materialistische leefwijze zouden opgeven en veel minder spullen gingen kopen?
Wat zou er gebeuren als meer bedrijven mensen stimuleren om waarde te
hechten aan belevingen in plaats van aan materiële goederen? Wat als miljoenen
het experiëntialistische voorbeeld van Jim Whyte en zijn drie koffers zouden
volgen, of dat van de Lenets, die hun leven in een rugzak hebben gestopt? Als
miljoenen mensen hen zouden navolgen, dan zouden er veel minder spullen
nodig zijn. Dat zou desastreus zijn voor veel industrieën – de schoenenindustrie
bijvoorbeeld. Er zou minder leer en rubber nodig zijn, dus zijn er minder mensen
nodig om het vee te hoeden, de huiden te looien, de plantages te bewerken, de
ruwe materialen naar de fabrieken te brengen, in de fabrieken te werken en de
verpakking te maken. We zouden niet zoveel mensen nodig hebben om schoenen
te importeren, ze te distribueren, op de markt te brengen, er advertenties voor te
maken de schoenen te verkopen. Als miljoenen mensen hun materialistische
leefstijl zouden opgeven, dan zouden er veel minder banen zijn.

Bernard Mandeville kaartte dit aan in de Fable of the Bees en de architecten
van ons systeem beseften dat de dingen die we kopen veel werk, rijkdom en
materieel welzijn scheppen. Zoals Christine Frederick opmerkte in de ‘American
paradox’ hebben we meer wanneer we meer uitgeven. Als je het zo bekijkt, dan
is het duidelijk prima dat een paar mensen experiëntialist worden en minder
spullen kopen. Maar als experiëntialisme het dominante systeem wordt, dan
lijden we schipbreuk.

Aanhangers  van het materialisme    –   vooral  die knorrige    oude    kerels  aan het