Finansal Ekonomi

110 Finansal Ekonomi

Paranın zaman değeri, faiz oranı ile ölçülür. Burada faiz oranı, tüketimden

vazgeçmenin bedelini ve geleceğe ilişkin belirsizliği yansıtır. Faiz oranları, fon arz

ve talebine göre belirlenmektedir. Fon arz ve talebini dolayısıyla faiz oranlarını

belirleyen faktörler aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Merkez Bankası para politikaları,


• Hane halkı tasarruf eğilimi,


• Bütçe açıkları,


• Dış ticaret açıkları,


• İşletme faaliyetlerinin düzeyi,


• Uluslararası para akımları,
  Finansal kararlarda farklı tarihteki para girişlerinin karşılaştırılması gerek-
  mektedir. Bu tutarların belirli bir zaman noktasındaki eşdeğerlerini bularak kar-
  şılaştırma yapmak gerekir. Bu ortak nokta bugün ya da gelecekteki herhangi bir
  zaman olabilir. Paranın zaman değeri ile ilgili hesaplamalar finans matematiği
  olarak bilinmektedir. Finans matematiğinden sadece işletmeler yararlanmamak-
  tadır. Bireyler de kendileriyle ilgili finansal kararları alırken paranın zaman değeri
  ile ilgili hesaplamalar yapmaktadırlar.

Nominal Faiz Oranı - Reel Faiz Oranı

Nominal faiz oranı, piyasalarda en yaygın kullanılan faiz oranıdır. İşlem anında

belirtilen ve o anda geçerli olan faiz oranını ifade etmektedir.

Reel faiz oranı enflasyonun etkisinden arındırılmış faiz oranıdır. Sadece, tüke-

timden vazgeçerek ödünç verilen fonların zaman değerini ve bunların geri öden-

meme riskini içerir.Reel faiz aşağıdaki şekilde formüle edilir.

1+ Nominal Faiz Oranı

Reel Faiz Oranı = - 1

1+ Enflasyon Oranı

Bu konuda pratikte en çok yapılan hata, reel faiz oranı hesaplarken nominal

faiz oranından enflasyon oranını çıkarmaktır. Enflasyonun çok düşük olduğu ül-

kelerde, reel faiz oranını bu şekilde hesaplamak, doğru şekilde yapılan hesapla-

madan çok farklı sonuçlar üretmez. Ancak, yüksek enflasyon yaşanan ülkelerde,

doğru hesaplama yöntemini kullanmak bir zorunluluktur.

Piyasada faiz oranı %20, enflasyon oranı %15 olduğu durumda reel faiz oranı nedir?

Çözüm:

1+ Nominal Faiz Oranı

Reel Faiz Oranı = - 1

1+ Enflasyon Oranı

1+ 0,20

Reel Faiz Oranı = - 1= %4,34

1+ 0,15

Nominal faiz oranı, yatırılan
paranın büyüme oranıdır.

Reel faiz oranı, bir yatırımın
satınalma gücündeki artış
oranıdır.

ÖRNEK