DÖVİZ KURU
Yabancı bir ülkeden herhangi bir varlığı satın almak için bir ödemede bulunur-
ken kullanılacak paranın alacaklı tarafın kabul edebileceği bir para olması şarttır.
Herhangi bir ülke, yapılacak ödemelerin ülkenin kendi ulusal para birimi cin-
sinden olması durumunda bu ödemeyi reddetmeyecektir. Ancak bir ülkeye her
zaman o ülkenin para birimi ile ödeme yapmanız mümkün olmayabilir. Örneğin
Çin’den yapacağımız bir ithalat nedeniyle elimizde Yuan bulunmayabilir. Bu gibi
bir durumda ödeme uluslararası piyasada genel kabul görmüş bir para birimi ile
yapılabilir. Bu yüzden uluslararası ödemelerin kolaylıkla yapılabilmesi için, önce
yabancı ülkelerin paralarının tedarik edilmesi gerekmektedir. İşte yabancı ülke
paralarına döviz ya da kambiyo denilmektedir.
Dolar, Euro ve Yen uluslararası ödemelerde en çok kullanılan para birimlerin-
dendir. Bugün dünyada 100’den fazla para birimi bulunmaktadır ve her ülkenin
kendine özgü bir para sistemi vardır. Ancak uluslararası ödemeler, daima ulusal
paraların birbirine dönüştürülmesini gerektirmektedir. Örneğin ithalatçı bir Türk
firmasının ithalat bedelini ödeyebilmesi için, önce elindeki Türk lirasını yabancı
paraya çevirmesi gerekmektedir. İşte çeşitli para birimlerinin birbirine çevrilme
zorunluluğu bu paraların hangi oran üzerinden birbirine dönüştürülmesi gerek-
tiği sorununu ortaya çıkarmaktadır. Bir para birimi ile başka bir para birimi ara-
sındaki değişim oranına döviz kuru denilmektedir.
Bir para biriminin başka bir para birimi cinsinden fiyatı (değeri) olarak da
tanımlayabileceğimiz döviz kuru; iki farklı biçimde açıklanabilir. Eğer döviz kuru,
bir birim yabancı para ile değiştirilebilen yerli para miktarı olarak tanımlanıyorsa
(1$ = T2 gibi) buna direkt kotasyon yöntemi diyoruz. Tersine döviz kuru, bir bi-
rim yerli paranın karşılığı olan yabancı para tutarı (T1 = 0,5$ gibi) şeklinde ifade
edilirse buna da dolaylı kotasyon adı verilmektedir. Ülkemizde kurlar direkt ko-
tasyon yöntemiyle açıklanmakta, döviz kuru deyimiyle bir birim yabancı paranın
Türk Lirası cinsinden fiyatı ifade edilmektedir. Buna göre döviz kurunun yüksel-
mesi Türk Lirası’nın değer kaybetmesi, kurun düşmesi de Türk Lirası’nın değer
kazanması anlamına gelmektedir. Bu şekilde iki para birimi arasında doğrudan
doğruya uygulanan kura düz-kur denilmektedir. Yurtiçi piyasalarda yerli para
içermeyen gösterimler yani yabancı paraların birbirleri cinsinden gösterimi çap-
raz kur olarak tanımlanmaktadır. Genellikle uluslararası piyasalarda kurlar dolar
cinsinden ifade edilir. Bu şekilde eğer tüm para birimlerinin dolara karşı değeri
biliniyorsa herhangi iki para birimi arasındaki değişim oranı kolaylıkla belirlene-
Döviz Piyasaları ve
Döviz Kuru Riski Yönetimi
Döviz kuru: Bir para birimi
ile başka bir para birimi
arasındaki değişim oranıdır.Çapraz kur: Yurtiçi
piyasalarda yerli para
içermeyen gösterimler yani
yabancı paraların birbirleri
cinsinden değeridir.