16 F nansal Ekonom
Dolaylı f nansman yöntem nde, yatırım bankaları ve aracı kuruluşların ara-
cılığını d ğerler nden ayırmak gerek r. Bu kuruluşlar, çeş tl ş rketler n hraç
ett kler tahv ller ve h sse senetler n halka satmada aracılık görev üstlen rler.
Bazı durumlarda da hracın tamamını kend ler satın alıp daha sonra bunları
n ha yatırımcılara satarlar. Anlaşılacağı g b f nansal varlıklar h ç şek l değ ş-
t rmeden tasarrufçulara transfer ed lm ş olur. Oysa yatırım ortaklığı, yatırım
fonları, emekl l k fonları ve s gorta ş rketler g b f nansal aracılarda süreç daha
farklıdır. Bu kuruluşlar önce kend hraç ett kler f nansal varlıkları (h sse se-
ned , katılma belges , s gorta pol çes vb) yatırımcılara satarak fon toplamakta,
daha sonra topladıkları bu fonlarla portföy oluşturmak suret yle fon aktarımını
gerçekleşt rmekted rler.
FİNANSAL PİYASALAR
Genel anlamda p yasa den ld ğ nde alıcı ve satıcıların karşılaştıkları b r yer ya da
coğraf mekân akla gelmekted r. Oysa uygulamada, let ş m teknoloj s ndek gel ş-
meler doğrultusunda, p yasanın oluşması ç n alıcı ve satıcının mutlak olarak be-
l rl b r yerde yüzyüze gelmeler gerekmez. Bugün artık alıcı ve satıcıların telgraf,
telefon, faks ve nternet vb araçlarla anlaşmaları hal nde de p yasa oluşab lmekte-
d r. Yan p yasa kavramı ç nde bulunan “ yer” mevhumu önem n y t rmekted r.
Çağdaş ekonom ler n p yasa anlayışı daha çok bu yönded r.
P yasalar gen şl k kıstasına göre, ulusal p yasalar ve uluslararası p yasalar ola-
rak, yapılan şlem n n tel ğ ne göre se mal p yasaları, faktör p yasaları ve f nansal
p yasalar g b değ ş k türlere ayrılmaktadır. Bunlardan f nansal p yasalar, f nansal
s stem n merkez nde yer alan, kred ve tasarruf hacm , fa z oranları, f nansal var-
lık f yatlarının bel rlend ğ ve çeş tl f nansal araçların alım satım şlemler n n ya-
pıldığı p yasalardır. F nansal p yasalar, her türlü fon arzı le her türlü fon taleb n n
karşı karşıya geld ğ p yasalar olarak da tanımlanab l r.
İç nde bulundukları ekonom n n gel şm şl k düzey f nansal p yasaların yapısı
ve şley ş sürec üzer nde oldukça etk l d r. Ekonom k gel şmen n sağlanması pa-
ralel nde, tasarruarda ve katılımcıların sayısında b r artış ve buna bağlı olarak
f nansal p yasalarda b r hareketl l k ortaya çıkmaktadır. Bu bağlamda ekonom k
gel şmes n tamamlamış ya da bell düzeye get rm ş ülkelerde, etk n ve akt f şleyen
Şek l 1.4
Dolaylı F nansman
