Finansal Ekonomi

62 Fnansal Ekonom

Fnansal kralama temel olarak orta vadel br kred şlemdr. Alışıldık kre-

d lşksnden farkı, krednn kracıya nakt olarak verlmemesdr. Kracı, şnde

kullanmak üzere almak stedğ malı seçer ve fnansal kralama şrketnden bu

şlem çn kendsne kred tahss edlmesn talep eder. Leasng şrket, tahss ett-

ğ kredy kracının seçtğ malın alımında kullandırmaktadır. Fnansal kralama

şrket satın aldığı malı kracının kullanımına tahss eder. Kracı fnansal kralama

şrketne aralarındak sözleşme le belrlenmş kraları öder, sözleşme süresnce

malın sgorta prmlern, bakım onarım gderlern üstlenr. Sözleşme süres bt-

mnde mal fnansal kralama sözleşmesnde belrtlen sembolk br bedel karşılı-

ğında kracıya devredlr.

Factorng Şrketler: Factorng, mal satan veya hzmet arz eden tcar şletme-

lern yurt ç veya yurt dışı kredl satışlarından kaynaklanan kısa vadel senede

bağlı alacak haklarının, factor veya factorng şrket adı verlen fnansal kuruluşlar

tarafından satın alınması temelne dayanan, br fnansman yöntemdr.

Hukuk ve tcar anlamda factorng şrketler, mal satımı ve hzmet arzı le uğ-

raşan şletmelern bu satışlar nedenyle doğmuş veya doğacak alacaklarını devra-

lan, bu alacaklar karşılığı peşn ödemeler sağlayarak fnansal kolaylıklar sunan,

aynı zamanda mal, tcar ve dar konularda şletmeye verdğ hzmetler karşı-

lığı ücrete hak kazanan kurumlardır. Hzmet karşılığında müşterden factorng

harcı denlen ve factorng şlemnn malyetn oluşturan komsyon ve faz satıcı

factor’e ödemektedr. Bu şlemlerde vadeler genellkle 30 le 120 gün arasında de-

ğşmekte, bazen 180 güne kadar uzayablmektedr.

Factorng şlemnde satıcı, faktorng şrket ve alıcı olmak üzere üç taraf bulun-

maktadır. Satıcı (Müşter), factorng şlemn talep eden ve alacaklarını factorng

şrketne devreden frmadır. Factorng şrket (factor), müşternn alacaklarını de-

vr alarak factorng hzmet sunan şrkettr. Alıcı (borçlu) se, müşternn alacaklı

olduğu kş ya da şletmedr. Bu üç taraf arasına uluslararası factorng şlemlernde

“muhabr factorng şrket” de dâhl olmaktadır.

Fnansman Şrketler; Fnansman şrketler kullandıracakları fonları, banka-

cılık sektöründen kred sağlayarak, fnansman bonosu hraç ederek, bankalara,

sgorta şrketlerne ve mal olmayan kurumlara uzun vadel tahvl satarak sağlar-

lar. Tüketc fnansman şrketler, satış fnansman şrketler ve tcar fnansman

şrketler olmak üzere üç gruba ayrılır.

Tüketc fnansman şrketler orta ve uzun vadel fnansman sağlayan mal ku-

ruluşlardan brdr. Tüketc fnansman şrketler fonların büyük kısmını dğer f-

nansal aracılardan sağlayarak topladıkları bu fonları moblya, otomobl, dayanıklı

tüketm malları satın alımı çn tüketclere kred olarak vermektedrler. Bu aracı-

ların temel amacı mal ve hzmetn satın alınması sırasında kred kullandırmak su-

retyle tüketcy, fyat ve faz dalgalanmalarından korumak ve tüketclern nakt

akışlarına uygun ödeme planları oluşturmaktır.

Satış fnansman şrketler, otomobl ve dğer dayanıklı tüketm ürünler satan

baylerden takstl satışların senetlern satın almak suretyle tüketclere dolaylı

kredler verrler. Bu şrketlern temel fonksyonu, destekleyc frmanın ürün ve

hzmetlern kredlendrerek satışlarını arttırmaktır.

Tcar fnansman şrketler, bu şrketlern büyük br kısmı küçük ve orta öl-

çekl üretc ve toptancılara, alacak senetler fnansmanı ya da factorng hzmet

sunmaktadır.

Fnansal Holdng Şrketler: Türkye’de anonm şrket şeklnde kurulan ve çle-

rnden en az br tanes br kred kurulusu olmak şartıyla, bağlı ortaklıklarının tümü

veya çoğunluğu kred kuruluşu veya fnansal kuruluş olan şrket fade etmektedr.