Finansal Ekonomi

64 Fnansal Ekonom

Yatırımcıların sahp oldukları payların değer, fon portföyünde bulunan men-

kul kıymetlern değer tarafından belrlendğ çn bu menkul kıymetlerde oluşan

fyat değşklkler yatırım fonunun değernn artableceğ gb düşebleceğ an-

lamına da gelmektedr. Yatırım fonu portföyünde yer alan menkul kıymetlerden

elde edlen kâr payı, faz gelr, sermaye kazancı günlük olarak fonu elnde bulun-

duran yatırımcılara payları oranında yansıtılmaktadır.

Yatırım fonları A tp ve B tp yatırım fonu olmak üzere k tpte kurulablr.

A tp yatırım fonlarının portföylernn en az aylık ortalama bazda, yüzde 25’

Türk şrketlernn hsse senetlernden oluşması gerekr. B tp yatırım fonlarında

se böyle br sınırlama yoktur. Portföylernde çok daha az mktarda hsse sened

tutabldkler gb, hç hsse sened taşımayablrler. Yatırım fonları, yatırım strate-

jler açısından, lkt fon, tahvl-bono fonu, yabancı menkul kıymetler fonu, karma

fon gb türlere ayrılmaktadır.

Aşağıda X Bankasının yatırım fonlarının portföy yapısı görülmektedr. Bu portföy

yapısına göre aşağıdak yatırım fonlarının tplerne göre sınıandırmasını şekl sı-

rasını dkkate alarak yapınız.

Yatırım Ortaklıkları: Menkul kıymet, gayrmenkul ve rsk (grşm) sermaye-

s yatırım ortaklığı olmak üzere üçe ayrılır.

Menkul kıymet yatırım ortaklıkları; sermaye pyasası araçları le ulusal ve

uluslararası borsalarda veya borsa dışı organze pyasalarda şlem gören altın ve

dğer kıymetl madenler portföyü şletmek üzere anonm ortaklık şeklnde ve ka-

yıtlı sermaye esasına göre kurulan sermaye pyasası kurumlarıdır. Yatırım ortak-

lıklarının temel fonksyonu küçük tasarruf sahplernn brkmlern br havuzda

toplayarak değşk menkul kıymetlerden oluşacak br portföye yatırmak ve bu

yolla elde ettkler kazancı ortaklarına payları oranında dağıtmaktır. Bu ortak-

lıklar portföyü kend adlarına şletr ve katılımcılarına kâr payı dağıtırlar. Yatırım

ortaklıklarının dğer ortaklıklardan farkı, faalyet alanlarının sadece sermaye p-

yasası araçları le altın ve dğer kıymetl madenlerden oluşan br portföyün şletl-

mes şeklnde sınırlandırılmış bulunmasıdır.

Gayrmenkul yatırım ortaklığı; gayrmenkullere, gayrmenkule dayalı proje-

lere ve gayrmenkule dayalı sermaye pyasası araçlarına yatırım yapmak suretyle

faalyet gösteren özel br portföy yönetm şrket modeldr. Gayrmenkul yatırım

ortaklıkları, ş merkezler veya alışverş merkezler gb, büyük ölçekl gayrmenkul

projelern gerçekleştrmek amacıyla kurulablr. Bu tür büyük projeler gerçekleş-

trmek br şrket çn çok büyük malyet getrr. Bu tür projeler, halktan gayrmen-

kul yatırım ortaklığı hsse senetler karşılığında toplanacak paralarla fnanse ed-

1

Şekl 3.1