Finansal Ekonomi

3. Ünte - Fnansal Aracılılık ve Fnansal Düzenleme 73

gönderlen blglern doğru olup olmadığını denetlemeye görevl ve yetkldr.
Banka, Kanun le kendsne verlen görev ve yetkler, kend sorumluluğu altında
bağımsız olarak yerne getrmekte ve kullanmaktadır.

Tasarruf Mevduatı Sgorta Fonu (TMSF)

Tasarruf sahplernn haklarını korumak ve kendne devredlen bankaları ve var-
lıkları en uygun şeklde çözümlemek şeklnde özetleneblecek k temel fonksyo-
nu üstlenen TMSF, mal sstemn güven ve stkrarını sağlayan kurumlar arasında
yer almaktadır.
Bankacılık sektörüne lşkn düzenlemeler genel olarak sstemk rskle lgl ol-
maktadır. Mevduat ve katılım bankalarının kaynakları çnde mevduatın büyük
br ağırlığa sahp olması nedenyle mevduatın bankacılık sstem çnde kalma-
sı büyük önem taşımaktadır. Mevduat sgortasının varlığı, mevduat sahplernn
bankacılık sstemne olan güvenn arttırarak herhang br güvenszlk anında ta-
sarruf sahplernn fonlarını br bankadan toplu halde ve an olarak çekmeler du-
rumunda ortaya çıkablecek panğ azaltarak bankacılık sektörünün mal stkrarı
destekleme fonksyonunu kuvvetlendrmekte ve herhang br bankanın batması
durumunda küçük yatırımcıyı korumaktadır. Mevduat sgorta sstemnn ortaya
çıkardığı en büyük sorun se ahlak tehlke problemdr. Bu problem sgortanın
varlığı nedenyle, hem tasarruf sahplernn hem de bankaların aşırı rsk alma
steklern teşvk etmesyle ortaya çıkmaktadır. Bu sorun en fazla mevduatların
tamamının sgorta kapsamında olduğu ve tüm bankların eşt oranda prm öde-
dğ mevduat sgorta sstemnn uygulanması durumunda ortaya çıkmaktadır.
Mevduat sgorta sstemnn sahp olduğu özellkler tbaryle; sgortalanan mev-
duat mktarına lmt konulması, belrl özellklerdek mevduat sahplernn kap-
sam dışı bırakılması, rske göre değşken prm sstemler uygulanması gb ahlak
tehlke problemn hafetc tedbrlern alınması olanaklıdır. Bugün Türkye’dek
ssteme baktığımızda ahlak tehlke problemn hafetmeye dönük yasal düzen-
lemelern yapıldığını görmekteyz.
Türkye’de tasarruf mevduatının korunmasına lşkn lk yasal düzenleme
30.05.1933 tarh ve 2243 sayılı Mevduatı Koruma Kanunu olmasına karşın, bu-
günkü anlamında br fonun oluşturulması 1983 yılında gerçekleştrlmştr. TMSF
Bankalar Hakkında 70 sayılı Kanun Hükmünde Kararname le 22.07.1983 tar-
hnde tasarruf mevduatını sgorta etmek amacıyla Türkye Cumhuryet Merkez
Bankasının temsl ve dares altında kurulmuştur. 1994 yılında yaşanan ekono-
mk krz nedenyle TMSF’nn yetkler genşletlmş, tasarruf mevduatını sgorta
etmenn yanı sıra bankaların mal bünyelern güçlendrme ve gereğnde yen-
den yapılandırma görev TMSF’ye verlmştr. 1994 yılında yaşanan krzle brlkte
mevduata %100 garant uygulamasına geçlmş, garant kapsamının T50 bn le
sınırlandırılması 2001 krznn de etksyle 10 yıl sonra (2000 yılındak 6 aylık
dönem göz önüne almazsak) gerçekleştrleblmştr. Sgortaya tab mevduat ve
katılım fonları çn uygulanmakta olan ve 05.07.2004 tarhnde belrlenmş olan
T50 bn’lk sgorta lmt 15.02.2013 tarhnde T100 bn’ye yükseltlmştr. 1999
yılında BDDK’nın kurulması le 18.06.1999 tarh ve 4389 sayılı Bankalar Kanunu
le TMSF’nn temsl ve dares BDDK’ya devredlmştr.