FAİZİN ANLAM VE ÖNEMİ
Fa z, p yasa ekonom ler nde en fazla tartışılan, bel rlenmes ve sonuçları t bar yle
ekonom k faal yetler üzer nde yoğun etk ler olan makro değ şkenlerden b r s d r.
Öyle k bu değ şkende gözlenen hareketler yazılı basında her gün yer almakta, TV
kanallarından ayrıntılı olarak duyurulmaktadır. Fa ze karşı olan bu lg n n sebe-
b , günlük yaşantımızı doğrudan etk lemes ve ekonom n n şley ş üzer nde çok
c dd sonuçlar yaratmasıdır. Aynı zamanda kt sat pol t kası araçlarından b r s
olan fa z, b reylerden şletmelere, para ve sermaye p yasalarından reel p yasalara,
m kroekonom k b r mlerden ( şletmeler) makroekonom k yapıya ve uluslararası
ekonom k l şk lere kadar, ekonom n n her aşamasında öneml etk ler olan b r
değ şkend r. Ayrıca ekonom n n f nansal şley ş sürec n n anlaşılab lmes , tasar-
ruf-yatırım l şk ler n n ve bu l şk ler n f nansal p yasalardak rolünün anal z
ç n de fa z oranları oldukça öneml d r. Bu bağlamda fa zle lg l olarak; anlam
ve önem , ekonom dek bel rlenme mekan zması ve fa z oranları farklılıklarının
anal z , üzer nde durulması gereken konular olarak karşımızda bulunmaktadır.
Fa z ve Önem
Fa z, f nansal s stem tarafından bel rlenen ancak etk ler t bar yle ekonom n n
genel n lg lend ren öneml b r makro değ şkend r. Oluşumu ve etk ler de baş-
langıç olarak f nansal karakterl d r. Ancak ekonom k yapı ç ndek etk ler sadece
f nansal s stemle sınırlı değ ld r. Genel ekonom k yaşamda gösterd ğ etk , aslında
fa z n taşıdığı önem ortaya koymaktadır.
Fa z, günümüz ekonom ler nde makroekonom k hedeer n gerçekleşt r l-
mes bağlamında ele alınmakta ve anal zler daha çok bu yönde yapılmaktadır.
F nansal s stem n reel sektöre olan tamamlayıcılığı, fa z g b f nansal karakterl
değ şkenlerle şlemekted r. Fa z ve oluşum sürec nde ortaya çıkan aksaklıklar,
doğal olarak öncel kle f nansal s stem n şley ş nde, etk nl ğ n bozulması anla-
mında, öneml sorunlar doğuracaktır. Sorunlu ve etk nl kten uzak b r şley şe
sah p f nansal s stem se reel sektöre olan tamamlayıcılık fonks yonunu gereğ
g b yer ne get remeyecekt r.
Fa z oranları tüket m, tasarruf ve yatırım kararlarını etk led ğ g b merkez
bankalarının para pol t kalarını yürütmes nde de öneml rol oynar. Fa z oranla-
rındak değ ş kl kler n ekonom de çok çeş tl etk ler olması, bu oranların yakın-
dan tak p ed lmes n gerekt rmekted r.
Fa z ve Fa z Oranlarının
Bel rlenmes
F nansal s stem n şley ş
sonucu bel rlenen fa z, etk ler
t bar yle ekonom n n genel n
lg lend ren öneml b r makro
değ şkend r.