102 Menkul Kıymet Yatırımları
Grafikler: Özellikle hisse senetlerinin gün, ay, yıl, on yıl veya daha uzun dönemler
boyunca performansının izlenebilmesine imkan tanıyan araçlardır. Bugün bir hisse sene-
dinin performansına ilişkin bir grafiğe online olarak saniyeler içerisinde ulaşılabilmek-
tedir. Nokta ve şekil, çubuk, çizgi ve mum gibi çeşitleri mevcuttur. Grafikler vasıtasıyla
yatırımcılar yatırım yapmayı düşündükleri hisse senetlerinin performanslarını ayrıntılı
olarak inceleyerek yatırım kararı verebilmektedir.
Hisse senedi fiyatları ve portföy izleme araçları: Hemen hemen bütün online yatırım
platformlarında hisse fiyatları ve portföy izleme araçları mevcuttur. Bu araçlar vasıtasıyla
yatırımcılar sadece hisse senedinin sembolünü sisteme girerek ilgili hisse senedinin ger-
çek zamanlı fiyatını öğrenebilmektedir. Ayrıca yatırımcı eğer kendisine bir portföy oluş-
turmuşsa sistem bu araçlar vasıtasıyla portföyün değerindeki değişmeleri otomatik olarak
güncelleyerek yatırımcının sisteme her girdiğinde portföyün değerini gerçek zamanlı ola-
rak görebilmesine imkan tanımaktadır.
ARACI KURUMLARIN ONLİNE YATIRIM HİZMETLERİ
Günümüzde aracı kurumların bir kısmı geleneksel hizmet vermeye devam etmekteyken
diğer bir kısmı ise çağın gereksinimlerine ayak uydurarak internet üzerinden online ola-
rak hizmet vermektedir. Online olarak hizmet veren aracı kurumların da yine bazıları
online hizmetin yanında geleneksel yöntemlerle de hizmet vermeye devam etmekteyken
bazıları ise sadece internet üzerinden elektronik olarak hizmet vermektedir.
Online hizmet veren aracı kuruluşların, daha önce de ifade edildiği üzere bilgisayar
veya benzeri elektronik aletler yardımıyla internet üzerinden giriş sağlanabilen online ya-
tırım veya işlem platformlarına sahip olmaları gerekmektedir. Dolayısıyla yatırımcıların
da aracı kurumların online yatırım hizmetlerinden yararlanabilmeleri için öncelikle söz
konusu işlem platformunun şartlarına uygun yazılım ve donanımlar ile ilgili yazılım ve
donanımları kullanabilecek teknik bilgi ve beceri düzeyine sahip olmaları gerekmektedir.
Yatırımcıların online yatırım hizmetlerinden faydalanabilmeleri için online hizmet
veren bir aracı kuruma başvurarak kendilerine bir hesap açtırmaları gerekmektedir. Daha
sonra yatırımcılar aracı kurum tarafından kendilerine verilen şifreler yardımıyla açtırdık-
ları bu hesabı kullanarak online yatırım işlemlerinde bulunabilmektedir. Aracı kurumlar
sermaye piyasalarına yönelik olarak müşterilerine genel anlamda hisse senedi ve tahvil
alım satım işlemleri ile opsiyon ve future işlemlerine ilişkin hizmetler sunmaktadır. Su-
nulan hizmetlerin içerikleri ve detayları aracı kurumdan aracı kuruma değişkenlik gös-
termekle birlikte aracı kurumların müşterilerine sundukları online hizmetler kısaca şu
şekilde özetlenebilir:
• Yatırımcılar, aracı kurumların web siteleri aracılığıyla hisse senedi alım-satım emir-
lerini girebilmekte ve emirlerinin hangi aşamada olduğunu öğrenebilmektedir.
• Yatırımcılar günün 24 saati online aracı kurumların oluşturduğu çeşitli türdeki
fonların (A ve B tipi fonlar, endeks fon, tahvil ve bono, likit fon vs.) online alım-
satımını gerçekleştirebilmektedir.
• Yatırımcılar, online olarak, özel kesim tahvil, devlet tahvili, finansman bonosu ve
hazine bonosu alım-satımı yapabilmektedir.
• Yatırımcılar, online olarak opsiyon, future gibi türev piyasa işlemleri yapabilmektedir.
• Yatırımcılar, hesap bakiyelerindeki atıl fonları kısa süreli değerlendirmek veya faiz ge-
liri elde etmek amacıyla, repo ve ters repo işlemlerini online olarak yapabilmektedir.
• Yatırımcılar, aracı kurumlarının halka arza aracılık ettikleri veya konsorsiyumun
bir üyesi olduğu durumlarda, halka arz edilecek hisse senetlerini online olarak ta-
lep edebilmekte ve satın alabilmektedir.
Yatırımcıların online yatırım
hizmetlerinden faydalanabilmeleri
için online hizmet veren bir aracı
kuruma başvurarak kendilerine bir
hesap açtırmaları gerekmektedir.
Daha sonra yatırımcılar aracı
kurum tarafından kendilerine
verilen şifreler yardımıyla
açtırdıkları bu hesabı kullanarak
online yatırım işlemlerinde
bulunabilmektedir.