170 Menkul Kıymet Yatırımları
Kotasyon, borsalarda sürekli olarak işlem görmesi amaçlanan sermaye piyasası araç-
larının, gerekli şartları yani “kotasyon” şartlarını sağlamaları durumunda, ilgili sermaye
piyasasının ilgili pazarında işlem görmesinin onaylanmasıdır. Yatırımcılar arasında bu
işlem, ilgili sermaye piyasası aracının “kote olması” olarak da adlandırılır. Uluslararası
kotasyon ise bu işlemin, kotasyonu yapılacak menkul kıymetin anavatanında değil, diğer
ülke piyasalarında yapılmasıdır veya menkul kıymetin eş zamanlı olarak hem kendi ana-
vatanında hem de diğer ülke piyasalarında kote edilmesidir.
Kotasyon kavramı, oldukça geniş boyutları olan bir kavramdır. Bu nedenle bölümü-
müzün bu kısmında bu kavramın net olarak anlaşılabilmesi için kotasyonla ilgili tanımlara
göz atmak yararlı olacaktır. Uygulamada, kotasyon kavramı “Çapraz Kotasyon”, “Sınırlar
Arası Kotasyon” ve “Çifte Kotasyon” olarak adlandırılabilmektedir. Çapraz kotasyon, bir
sermaye piyasası aracının faaliyet gösterdiği ülkede birden fazla borsada kote olmasıdır.
Sınırlar arası kotasyon, bir sermaye piyasası aracının birden fazla ülkedeki borsalarda kote
olmasını ifade etmektedir. Çifte kotasyon ise bir sermaye piyasası aracının bir borsada
işlem görürken ikinci bir borsada daha işlem görmesini ifade etmektedir. Çifte kotasyon,
“İkincil Kotasyon” olarak da adlandırılmaktadır.
Bu bölümün konusu özellikle çifte (ikincil) kotasyon ile ilgilidir. Dolayısıyla çifte ko-
tasyonun ihraççılara sağladığı faydaları açıklamak gereklidir.
• Çifte kotasyon ile şirketler daha geniş, farklı ve yeni bir yatırımcı tabanına ulaşabil-
mektedir.
• Çifte kotasyonun ihraççılara kazandırdığı itibar ve farkındalık, yerel piyasadaki ya-
tırımcılar için daha güvenilir bir izlenim oluşturmaktadır.
• Çifte kotasyon ile şirketin yapması gereken kamuyu aydınlatma yükümlülükleri ve
uyması gereken zorunlu muhasebe standartları, şirketin faaliyetlerinin kalitesini
olumlu yönde etkilemektedir.
• Farklı piyasalarda işlem görmek, genel olarak ihraççı şirketleri kurumsal yönetim
uygulamalarına uymaya teşvik etmektedir.
Tüm bu faydalarının yanında, çifte kotasyonun getirdiği bazı maliyetler de söz ko-
nusudur. Kote olunan yabancı piyasaya yapılan raporlamalar, finansal verilerin ulusla-
rarası standartlar ile uyumlaştırılması, yasal ücretler, vergiler, işlem maliyetleri, başvuru
ve kotasyon ücretleri gibi çeşitli maliyet unsurları, ihraççı şirketin karşısına çıkmaktadır.
Ülkeden ülkeye değişiklik gösterse de çifte kotasyonlarda genellikle şirketler için bazı ko-
laylıklar sağlanmaktadır. Bazı ülke borsaları, belirli borsalarda halka açık olan şirketlerin
doğrudan o ülkenin borsasında da işlem görebilmesine olanak sağlamaktadır. Bunun için
borsalar şirketlerden ya ek koşul aramamakta ya da makul sayılabilecek bazı şartlar öne
sürmektedir.Çifte kotasyonun ihraççılara sağladığı faydalar ve maliyetler nelerdir? Açıklayınız.ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI PİYASALARINDA
YAPILAN YATIRIMLAR VE KÜRESEL TAHVİLLER
Uluslararası piyasalara ihraç edilen tahvil ve finansman bonosu gibi borçlanma araçları,
uluslararası sermaye hareketi doğuran ve menkul kıymeti satın alanlara alacak hakkı ve-
ren sermaye piyasası araçlarıdır. Uluslararası tahvil piyasası, “yurt içi tahvil piyasası”, “ya-
bancı tahvil piyasası” ve “euro tahvil piyasası” olmak üzere üç geniş piyasaya bölünmüştür.Kotasyon: Borsa işlemlerinde
sürekli olarak işlem görmesi
amaçlanan sermaye piyasası
araçlarının, kotasyon şartlarını
sağlamaları durumunda, ilgili
sermaye piyasasının ilgili
pazarında işlem görmesinin
onaylanmasıdır.
Çapraz kotasyon: Bir sermaye
piyasası aracının faaliyet
gösterdiği ülkede birden fazla
borsada kote olmasıdır.
Sınırlar arası kotasyon: Bir
sermaye piyasası aracının birden
fazla ülkedeki borsalarda kote
olmasıdır.
Çifte kotasyon: Bir sermaye
piyasası aracının bir borsada işlem
görürken ikinci bir borsada daha
işlem görmesidir.
1