5_AOF Menkul Kıymet Yatırımları

54 Menkul Kıymet Yatırımları

tırmaktadır. Hisse senetleri, sahiplerine ortaklık hakları sağladığı için şirketin aktiflerinin

enflasyon nedeni ile artan değerleri de ortaklara bir koruma sağlamaktadır. Bu bağlam-

da hisse senedi getirileri ile enflasyon arasındaki söz konusu ilişki genel olarak Fisher

Hipotezi

ile açıklanmaya çalışılmıştır. Fisher hipotezine göre, reel oranlar ve enflasyon

birbirinden bağımsız hareket etmektedir. Çünkü ekonominin reel ve parasal sektörleri

birbirinden bağımsızdır. Ancak Fisher ekonomide nominal oranların enflasyon ile bire

bir ilişkili olduğunu da ifade etmektedir. Bu nedenle hisse senetleri getirileri ile enflasyon

aynı yönlü hareket etmelidir. Bu sayede hisse senedi getirileri enflasyondaki değişmeleri

karşılayacağından enflasyon, yatırımcıların satın alma gücünü etkileyemeyecektir.

Öte yandan Geske ve Roll (1983), hisse senetlerinin makroekonomik olaylar zinciri

ile dolaylı olarak enflasyondaki değişime neden olduğunu savunmaktadır. Reel faaliyet-

lerdeki azalma bütçe açıklarının artmasına ve dolayısıyla da para arzında artışa neden

olmaktadır. Hisse senedi getirilerinde meydana gelen düşüşler reel faaliyetlerdeki azalma-

lara işaret etmektedir. Böylece Geske ve Roll, reel faaliyetler veya hisse senedi ile enflasyon

arasındaki negatif ilişkinin Merkez Bankası müdahaleleri ile geliştiğini ifade etmektedir.

Bir başka görüşe göre, rekabetçi bir ekonomide enflasyon, firmaların üretim maliyet-

lerini artırmaktadır. Böylece gelecekte nakit akımlarının azalmasına yol açmaktadır. Do-

layısıyla enflasyon ile hisse senedi fiyatları arasında negatif bir ilişki ortaya çıkmaktadır.

Negatif ilişki, girdi fiyatlarına enflasyonun yansıması çıktı fiyatlarına göre çok daha hız-

lı olduğundan firmaların gelecekteki nakit akımlarının azalması ile ortaya çıkmaktadır.

Dolayısıyla enflasyon firmaların gelecekteki nakit akımlarının azalmasına ve hisse senedi

fiyatlarının olumsuz etkilenmesine neden olmaktadır.

Bir yaklaşımda ise hisse senetleri enflasyona bir tedbir olarak değerlendirilmektedir.

Bunun arkasındaki gerekçe, hisse senetlerinin şirket aktifleri üzerinde bazı haklar sağla-

masıdır. Enflasyonist bir ortamda adı geçen haklar ile elde edilecek katma değer yukarı

doğru revize edilecektir. Bu sebeple enflasyon karşısında hisse senedi fiyatlarındaki oran-

tılı artış hisse senedi reel getiri düzeyini etkilemeyecektir. Bununla birlikte şirketin sahip

olduğu parasal değerler fiyatlardaki dalgalanmalardan bağımsız olacaktır. Dolayısıyla sa-

dece şirketin sahip olduğu reel unsurlar enflasyona karşı koruyucu olacaktır.

Bazı araştırmacılara göre, enflasyondaki artış nominal risksiz faiz oranını arttırarak

değerleme modelinde indirgeme oranını büyütmektedir. Bu durumda eğer nakit girişleri

aynı oranda artarsa enflasyonun negatif etkisi ortadan kalkacaktır. Ancak bu nakit girişle-

rinin kısa vadede görülme olasılığı düşüktür. Buradan hareketle enflasyon ile hisse senedi

fiyatları arasında negatif bir ilişkinin var olduğu söylenebilir.

Yukarıdaki açıklamalar dikkatle incelendiğinde enflasyon ile hisse senedi getirilerini

temsilen borsa endeksleri arasındaki ilişkinin varlığı sorgulanmamaktadır. İlişkinin var-

lığı olduğu gibi kabul görmektedir. Öte yandan ilişkinin yönü konusunda alan yazında

farklı değerlendirmeler olduğu gözlenmektedir. Bu aşamada ilişkinin varlığı bu ünite kap-

samında önemli ve yeterli olarak değerlendirilmektedir.

Makroekonomik Değişken Olarak Döviz Kuru

Ülkeler arasındaki ekonomik ilişkiler yönetilirken ödeme konusu önemli bir unsurdur.

Ödemelerde ticarete taraf ülkelerden hangisinin parasının kullanılacağı ya da bunlar dı-

şındaki başka bir ülkenin para biriminin kullanılması ve bunun değerinin belirlenmesi

sorunu önem arz etmektedir. Burada ülkeler arasındaki milli paraların değerlerinin kar-

şılaştırılmasında döviz kuru kavramı ortaya çıkmaktadır. Genel anlamda döviz kuru, bir

ülke parasının diğer bir başka ülke parası cinsinden değeridir. Yani iki ülke parasının bir-

birine oranıdır. Bu tanım nominal döviz kuru olarak isimlendirilir.

Nominal Döviz Kuru= Ulusal Para/Yabancı Para

Döviz kuru, bir ülke parasının
diğer bir başka ülke parası
cinsinden ifadesidir.