29
Palme Yayınevi
1.Ünite /KARBON KİMYASINA GİRİŞ
Sigma ve Pi Bağları
w İki atom orbitalinin ya da
hibrit orbitalinin bağ ekseni
doğrultusunda uç uca ör-
tüşmesiyle sigma (σ) bağı
oluşur.
w Bağ eksenine dik atomik
p–p orbitallerinin yan yana
örtüşmesiyle pi (π) bağı olu-
şur.
w İki atom arasında tekli bağ
varsa o bağ σ bağıdır.
w Uç uca s–s
örtüşmesi ss
Uç uca s–p örtüşmesi
sp
Uç uca p–p örtüşmesi
p p
Yan yana p–p
p p
örtüşmesi
w İki atom arasında yalnız bir
tane σ bağı oluşur.
w İki atom arasında σ bağı
oluşmadan π bağı oluşmaz.
w σ bağı, π bağından daha
kuvvetlidir.
w Kimyasal tepkimelerde
önce zayıf olan pi bağları
kopar.
w İki atom arasındaki ikili
bağın birisi σ, diğeri π ba-
ğıdır.
w İki atom arasındaki üçlü
bağın birisi σ, diğerleri π
bağıdır.
w H – Cl , H – C K N
1 σ 2 σ, 2π
C = C
H
H H
H
5 σ, 1π
,O = C = O
2 σ, 2π
1. HC ‚ C — CH 2 — CH 2 — CH — CH 3
|
CH 3
Yukarıda verilen bileşikteki C—C arası sig-
ma bağ sayısının C—H arası sigma bağ sa-
yısına oranı aşağıdakilerden hangisidir?
A) 127 B) 21 C) 116
D) 125 E) 31
2. Sigma bağları ile ilgili;
I. İki atom arasında yalnız bir tane sigma
bağı oluşur.
II. Yalnızca C—C ve C—H arasında görülür.
III. İki atom arasında pi bağı oluşmadan olu-
şamaz.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
3. I. CO 2
II. HCN
III. C 2 H 2
Yukarıda verilen moleküller ile ilgili;
I. Karbon atomları üç molekülde de aynı
hibritleşmeyi yapmıştır.
II. Sigma bağları sayısı üçünde de eşittir.
III. Birinci ve ikincide ortaklanmamış elekt-
ron çifti vardır.
yargılarından hangileri yanlıştır?
( 6 C, 8 O, 1 H, 7 N)
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
4. Bir molekül ile ilgili şu bilgiler veriliyor;
- Polar kovalent bağ içeriyor.
- Molekül apolardır.
- 3 sigma ve 2 pi bağı içeriyor.
Bu özelliklere sahip molekül aşağıdakiler-
den hangisi olabilir?
( 1 H, 4 Be, 6 C, 7 N, 8 O)
A) C 2 H 2 B) BeH 2 C) CO 2
D) HCN E) N 2
5. Sigma bağı ile ilgili;
I. İki atom arasındaki üçlü bağın birisi σ ba-
ğıdır.
II. Sadece s orbitalleri arasında gerçekleşir.
III. İki ametal atomu arasında daima bulu-
nur.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
6. Hibritleşme türü Pi bağı sayısı
I. sp^3 1
II. sp^2 1
III. sp 3
Karbon atomuna ait hibritleşme türü ve pi
bağı sayıları yukarıda verilmiştir.
Buna göre, verilenlerden hangileri doğru-
dur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
- TEST
Sigma ve Pi Bağları - I
- B 2. A 3. B 4. A 5. C 6. B