Palme AYT Organik Kimya Soru Kitabı (2018-2019)

53

Palme Yayınevi

ORGANİK BİLEŞİKLERDE

İZOMERLİK

Kapalı  formülleri  aynı     açık   

formülleri  farklı   olan    bileşiklere

izomer,  bu  özelliğe   izomeri

denir.

İzomer  bileşiklerin;

w    Kapalı formülleri  aynıdır.

w    Mol    kütleleri   aynıdır.

w    Atom   türleri aynıdır.

w    Elementlerin   kütlece yüzde

bileşimleri aynıdır.

w    Atom   sayıları    aynıdır.

w    Fiziksel   ve   kimyasal   özellik-

leri    farklıdır.

Yapı İzomerliği

Molekül formülleri  aynı,   

yapı     formülleri farklı  olan     yani   

atomların   bağlanma    durum-

ları     farklı olan     bileşiklere    yapı

izomerleri denir.   Karbon  zin-

cirindeki   diziliş farklılığından

doğan   izomeri çeşididir.

Alkanların  ilk  üç  üyesi  metan

(CH 4 ),     etan    (C 2 H 6 )  ve  propan

(C 3 H 8 )  ın  izomerleri  yoktur.

Zincir-Dallanma İzomer-

liği : Aynı  karbon sayılı  hidro-

karbonların düz  zincirli   yapıları

ile  dallanmış  yapıları    arasın-

daki    izomerliğe  denir.  

CH 3 CH 2 CH 2 CH 2 CH 3

                        n–pentan

CH 3 – CH – CH 2 – CH 3

CH 3

izopentan (2-metil bütan)

CH 3 – C – CH 3

CH 3

CH 3

neopentan

(2,2-dimetil propan)

(tetrametil metan)

Yukarıdaki  üç   bileşiğin

de   kapalı formülleri  aynıdır.

Ancak   açık     formülleri farklı  ol-

duğundan    bu   üç bileşik farklı

kimyasal    özelliklere sahiptir    ve  

birbirinin  izomeridir. 

Hidrokarbonların    karbon

sayısı  arttıkça    izomer  sayıları

da  artar.  

1. Birbirinin izomeri olan organik bileşikler ile

ilgili;

I. Kapalı formülleri aynıdır.

II.  Yapı   formülleri  aynıdır.

III.     Birer  moleküllerindeki    toplam  atom    sayı-

ları    farklıdır.

yukarıda verilen yargılardan hangileri doğ-
rudur?

A)  Yalnız  I    B) Yalnız  II   C) I   ve  II

D)  I   ve  III  E) II  ve  III

2. Aşağıdaki bileşik çiftlerinden hangisinde

zincir - dallanma izomerisine rastlanmaz?

                                                        I                                                                                                                   II                                              

A)      CH 3 –  CH–CH 3  CH 3 –CH 2 –CH 2

|^ |

CH 3        CH 3

CH 3

|

B)      CH 3 –CH 2 –CH 2 –CH 2 –CH 3 CH 3 –C–CH 3

|

CH 3

C) CH 3 –CH 2 –CH 2 –CH 2 –CH 3                 CH 3 –CH 2 –CH–CH 3

|

CH 3

D)      CH 3 –CH–CH–CH 3     CH 3 –CH 2 –CH–CH 3

(^) CH| |^ |
3 CH 3 CH 3
E) CH 3 –CH 2 –CH–CH 2 –CH 3 CH 3 –CH–CH–CH 3
|^ | |
CH 3 CH 3 CH 3

3. Molekül formülleri aynı, yapı formülleri farklı

olan    bileşiklere izomer  denir.

Buna göre,

I.   2,2    –    dimetil    pentan  ile  2,4     –   dimetil    pen-

tan

II.  n  –   bütan   ile 2   –   metil   propan

III.     2  –   metil   bütan   ile n   –   pentan  

yukarıdakilerin hangilerinde verilen iki bile-
şik birbiri ile izomerdir?

A)  Yalnız  I    B) Yalnız  II   C) I   ve  II

D)  I   ve  III  E) I,  II  ve  III

4. I. CH 3 – CH 2 – CH 2 – CH 3

II. CH 3 – CH – CH 3

|

(^) CH 3
Yukarıda verilen iki bileşik ile ilgili aşağıda-
ki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Birinci bileşik n–bütandır.
B) İkinci bileşik 2–metil propandır.
C) Her iki bileşikte de elementlerin kütlece
yüzde bileşimleri farklıdır.
D) Bileşikler birbirinin izomeridir.
E) Bileşiklerin kapalı formülleri aynıdır.

5. Aşağıdakilerden hangisi 2 – metil pentan

bileşiği ile yapı izomeri değildir?

A)       Neohekzan

B)      n   –   hekzan

C)      3   –   metil   pentan

D)      İzopentan

E)       2, 3   –   dimetil bütan   

6. Kapalı formülü C 6 H 14 olan aşağıdaki bile-

şiklerden hangisi izohekzan bileşiğinin izo-

meri değildir?

A)      CH 3 –CH 2 –CH 2 –CH 2 –CH 2 –CH 3

B)      CH 3 –CH–CH 2 –CH 2 –CH 3

|

CH 3

C) CH 3 –CH–CH–CH 3

| |

CH 3    CH 3

CH 3

|

D)      CH 3 –C–CH 2 –CH 3

|

CH 3

E)      CH 3 –CH 2 –CH–CH 2 –CH 3

|

CH 3

1. A 2. D 3. E 4. C 5. D 6. B
   7. TEST

Alkanlarda İzomeri - I