74
Palme Yayınevi
CİS-TRANS İZOMERLİĞİ
w Atom ya da grupların çift
bağ etrafında veya halka
etrafında dönmesinin en-
gellenmesiyle ortaya çıkan
izomeridir.
w Alkenlerde aynı gruplar ya
da atomlar aynı yönde bağlı
ise cis, farklı yönde bağlı
ise trans izomeri oluşur.
C = C
H
CH 3 CH 3
H
C = C
b
a
cis
a
b
cis-2-büten
ile
C = C
H
CH 3
CH 3
H
trans-2-büten
C = C
a
b
trans
a
b
C = C
c
a
cis
a
b
C = C
a
c
trans
a
b
w İkili bağın ucundaki kar-
bonlardan birine aynı atom
veya atom grubu bağlıysa
cis-trans izomerliği görül-
mez.
C = C
H
Cl H
Cl
1,1-dikloro eten
w Cis-trans izomerlerinin
kimyasal özellikleri aynı,
fiziksel özellikleri farklıdır.
w Cis izomerlerinin dipol mo-
mentleri, trans izomerlerin-
den daha büyük olduğun-
dan polarlığı daha fazladır.
w Cis izomerlerinin aynı or-
tamda kaynama noktası,
aynı karbon sayısındaki
trans izomerlere göre daha
yüksektir.
- C 2. B 3. A 4. C 5. E 6. E
1.
C 2 H 5
C 2 H 5
H
H
C “ C
Br
CH 3
CH 3
H
Br
Cl
CH 3
H
HC — CH
C “ C
HC — CH
C “ C
C 2 H 5
C 2 H 5
H
H
C “ C
CH 3
Br
Br
CH 3
Cl
H
H
CH 3
ile
ile
ile
I.
II.
III.
Yukarıdaki üç bileşik çiftinden hangilerin-
deki bileşikler birbirinin cis – trans izomeri-
dir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
2. 3 – kloro – 4 – metil – 3 – hekzen bileşiği ile
ilgili;
I. Cis – trans izomeri vardır.
II. Doymamıştır.
III. Hidrokarbondur.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
3.
Yukarıda verilen bileşiğin cis izomeri aşa-
ğıdakilerden hangisidir?
A) B)^
C) D)
E)
4. Siklobütan bileşiğinin izomeri olan alken
ile ilgili;
I. Kapalı formülü C 4 H 8 dir.
II. Cis – trans izomeri olabilir.
III. Bir tane molekülünde 14 tane sigma bağı
vardır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
5.
İskelet yapısı yukarıda verilen bileşik ile il-
gili;
I. Trans izomeriye sahiptir.
II. Adı, trans –3,4 – dimetil – 3– hekzen'dir.
III. yapısı, cis izomeridir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
6. I. C 2 H 6
II. C 2 H 4
III. C 2 H 2
Yukarıda formülleri verilen bileşiklerden
hangilerinde cis-trans izomerisi görülmez?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
- TEST