85
Palme Yayınevi
Örnek
X : 1,3–bütadien
Y : Siklopenten
Z : Bütan
Yukarıda verilen X, Y ve Z
hidrokarbonları ile ilgili;
I. Üçü de katılma tepkimesi
verir.
II. X bileşiğinin bir molünü ta-
mamen doyurmak için ge-
rekli H 2 gazının mol sayısı,
Y bileşiğininkine eşittir.
III. Birer mollerinin tamamen
yanması sonucu açığa çı-
kan CO 2 gazının mol sayısı
X = Z < Y'dir.
IV. Üçü de bromlu suyun ren-
gini giderir.
yargılarından kaç numaralı
olanları yanlıştır?
Çözüm:
CH 2 = CH—CH = CH 2
1,3–bütadien
(C 4 H 6 )
(X)
C 4 H 10
Bütan
(Z)
Siklopenten
(C 5 H 8 )
(Y)
Alkanlar katılma tepkimesi
vermez ve bromlu suyun ren-
gini gidermez. X bileşiğinde
pi bağı sayısı Y'ye göre daha
fazla olduğundan tamamen
doyurmak için gerekli H 2 ga-
zının mol sayısı daha fazla
olur. Y'nin karbon sayısı daha
fazla olduğundan 1'er molleri-
nin tamamen yanması sonucu
açığa çıkan CO 2 gazının mol
sayısı daha fazla olur. X ile Z
bileşiklerindeki ise eşit olur.
I, II, IV
- (^) CH
3 Br 2
25°C
- ¡
Yukarıdaki tepkime sonucu oluşan organik
bileşik ile ilgili;
I. IUPAC adı 1,2 – dibromo – 1 – metil sik-
lopentandır.
II. Alifatik hidrokarbondur.
III. Formülü
Br
CH 3 şeklindedir.
Br
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
2. Açık zincirli bir hidrokarbon ile ilgili şu bilgiler
veriliyor;
- 0,1 molü 0,2 mol HBr ile artansız tepki-
meye girer. - Cis–trans izomeri göstermiyor.
- 0,1 molü yakıldığında 0,4 mol H 2 O oluşu-
yor.
Buna göre, bu hidrokarbon aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) CH 3 – CH = CH – CH 2 – CH 3
B) CH 3 – CH = CH – CH 3
C) CH 2 = CH – CH 2 – CH = CH 2
D)
CH 3 – C = CH – CH 3
CH 3
E) CH 3 – CH = C – CH = CH 2
CH 3
3. Aşağıda IUPAC adları verilen hidrokarbon
bileşiklerinden hangisinin yanma tepkime-
si sonucu oluşan CO 2 ve H 2 O molekülleri-
nin sayısı eşit değildir?
A) 2 – penten
B) Etil siklobütan
C) 1,3 – bütadien
D) 2 – metil propen
E) 1 – büten
4. Açık zincirli bir organik bileşik ile ilgili şu bilgi-
ler veriliyor;
- 0,2 molü yakıldığında 1 mol CO 2 ve 0,8
mol su oluşmuştur. - Sistematik adlandırmaya göre 3. ve 4.
karbon atomuna bağlı iki tane klor atomu
içerir.
Buna göre,
I. Bileşik toplam beş tane karbon atomu
içerir.
II. Bileşik pi bağı içermez.
III. Açık formülü
(^) CH
3 — CH 2 — CH — C = CH 2
| |
CI CI
şeklinde olabilir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
5. (^) CH
3 + HBr S X
Br
Yukarıdaki tepkime ve Markovnikov kuralı-
na göre oluşan X bileşiği ile ilgili;
I. X bileşiği pi bağı içermez.
II. Yer değiştirme tepkimesi gerçekleşmiş-
tir.
III. X bileşiği 1,2–dibromo–3–metil siklopen-
tan bileşiğidir.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
6. I. Polimer ürünlerin eldesinde
II. Alkil halojenürlerin elde edilmesinde
III. Meyvelerin olgunlaştırılmasında
IV. Kuru temizlemede
Yukarıdaki işlerin hangilerinde eten ve tü-
revleri kullanılır?
A) I ve II B) II ve III C) III ve IV
D) I, II ve III E) I, II, III ve IV
- TEST
Alkenlerin Özellikleri - III
- A 2. C 3. C 4. A 5. A 6. E