Palme Yayınları - TYT Kimya Konu Anlatımlı 2018-2019

Çözümlü Sorular

Palme Yayınevi

9. ÜNİTE KİMYASAL TEPKİMELERDE HESAPLAMALAR

1. Ca(k) + Br 2 (g) ¡ CaBr 2 (k)
   denklemine göre 60 gram Ca katısı
   ile yeterince Br 2 tepkimeye girdiğinde
   
   en fazla kaç gram CaBr 2 elde edilir?
   (Ca: 40, Br: 80)
   A) 300 B) 200 C) 100
   D) 80 E) 60


2. 2NaHCO 3 (k) ¡
   Na 2 CO 3 (k) + CO 2 (g) + H 2 O(s)
   tepkimesine göre 1,204.10^23 tane
   H 2 O molekülü oluşması için kaç mol
   
   NaHCO 3 kullanılmalıdır?
   
   (Avogadro sayısı: 6,02.10^23 )
   A) 1,2 B) 0,8 C) 0,4
   D) 0,2 E) 0,1


3. 2K(k) + 2H 2 O(s) ¡
   2KOH(suda) + H 2 (g)
   Yukarıdaki denkleştirilmiş tepkime
   denklemine göre 3,6 gram H 2 O’nun
   yeterince K ile tamamen tepkimeye
   girmesinden normal koşullarda kaç
   litre H 2 gazı oluşur? (H: 1, O: 16)
   A) 2,24 B) 4,48 C) 5,6
   D) 11,2 E) 22,4

DENKLEMLİ MİKTAR HESAPLAMALARI
Bir kimyasal reaksiyonun denkleminden yararlanarak, tepkimeye giren ve tepkime so-
nucunda oluşan maddelerin mol sayısı, tanecik sayısı, kütle ve hacim gibi nicelikleri hesap-
lanabilir.

Bütün bu ilişkiler tepkime denklemi üzerine kurulduğundan öncelikle tepkime denklemi-
nin doğru olarak yazılması ve denkleştirilmesi gerekir. Denkleştirilmiş bir tepkimede mad-
delerin katsayısı, tepkimede kullanılan ve oluşan maddelerin mol sayıları ile tanecik sayıları
oranını verir. Ayrıca tepkime denklemi katsayıları, gaz halinde olan maddeler için hacimce
oranı da ifade eder.

Örnek olarak aşağıdaki tepkimeyi inceleyelim. (C: 12, O: 16, H: 1, Avogadro sayısı: NA)

C 2 H 4 (g) + 3O 2 (g) ¡ 2CO 2 (g) + 2H 2 O(s)

Mol sayısı: 1 mol 3 mol 2 mol 2 mol

Tanecik sayısı: NA 3.NA 2.NA 2.NA

Kütle(g): 28 96 88 36

NK’da hacim(L): 22,4 3.22,4 2.22,4 –(katı veya sıvı)

Denklem katsayıları kesinlikle maddelerin kütleleri oranını ifade etmez.

Soru Çözüm

9,2  gram   C 2 H 5 OH   bileşiği   CO 2 ve H 2 O

oluşturmak  üzere   yakıldığında    elde    edi-

lecek CO 2  gazının normal  koşullardaki

hacmi kaç litre olur? (C 2 H 5 OH: 46)

A) 1,12 B) 5,6 C) 11,2

D) 8,96 E) 89,6

nC 2 H 5 OH=

m

MA

9,2

46

= = 0,2 mol

Yanma denklemi yazılıp denkleştirilmelidir.

C 2 H 5 OH + 3O 2 S 2CO 2 + 3H 2 O

Denkleme göre oluşan CO 2 nin mol sayısı

C 2 H 5 OH’ın mol sayısının 2 katıdır.

1 mol bileşik için 2 mol CO 2 oluşuyorsa

0,2 mol?

?= 0,4 mol CO 2 oluşur.

1 mol NK’da 22,4 litre

0,4 mol?

?= 8,96 litre

Yanıt   D

Soru Çözüm

N 2 (g) + 3H 2 (g) ¡ 2NH 3 (g)

tepkimesine göre Avogadro sayısının iki

katı kadar NH 3 molekülü oluşmaktadır.

Buna göre;

I. Tepkimede harcanan N 2 ’nin kütlesi 28

gramdır.

II. Tepkimede harcanan H 2 gazı normal

koşullarda 44,8 litre hacim kaplar.

III. Oluşan NH 3 gazının mol sayısı, harca-

nan N 2 gazının mol sayısının 2 katıdır.

yargılarından   hangileri   yanlıştır? (N: 14)

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) II ve III

Avogadro sayısının iki katı kadar NH 3 mo-

lekülü 2 mol yapar.

N 2 + 3H 2 ¡ 2NH 3

Denkleme göre oluşan NH 3 ’ün mol sayı-

sı tepkimeye giren N 2 ’nin mol sayısının 2

katıdır. Yani 1 mol N 2 harcanır. Bu da 1.28

1 28 gram yapar.

Tepkimede harcanan H 2 gazı oluşan

NH 3 ’ün 23 katıdır. Bu da 3 mol yani 3.22,4

1 67,2 litre yapar.

Yanıt   B