Palme Yayınları - YKS Biyoloji Konu Anlatımlı B 2018-2019

Örnek Sorular

Palme Yayınevi

10.Ünite / DUYU ORGANLARI

28. Dilimizde bulunan tat tomurcukları ile ilgili,
    I. Yapısında kemoreseptörler bulunur.
    II. Duyu nöronları ile bağlantılıdır.
    III. Yapısında dört çeşit reseptör bulunur.
    yargılarından hangileri doğrudur?
    A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
    D) I ve III E) II ve III


29. İki öğrenci tat alma işlevinin özellikleriyle ilgili
    
    olarak aşağıdaki etkinlikleri yapıyor.


30. Etkinlik: Ucuna steril pamuk sarılı bir kür-
    dan, tuz çözeltisine batırılıp dilin uç kısmına
    
    dokunduruluyor.Ağız her seferinde su ile çal-
    kalandıktan sonra bu işlem, dilin ön-yan, arka-
    yan ve arka-orta bölgelerine de uygulanıyor.


31. Sonuç: Öğrenci en iyi tadı dilinin ön-yan kıs-
    mıyla aldığını belirtmiştir.


32. Etkinlik: Beş farklı derişimde şeker çözeltisi
    
    hazırlanıyor. Dilin tatlıya duyarlı bölgesine en
    
    düşük derişimli çözeltiden bir damla damlatı-
    lıyor. Ağız her seferinde su ile çalkalandıktan
    sonra bu işlem diğer şeker çözeltileri ile de tek-
    rarlanıyor.


33. Sonuç: Öğrenci ilk çözeltinin tadını alamadı-
    ğını, diğerlerinin tadını alabildiğini belirtmiştir.
    
    Bu etkinliklerden,
    I. Bir maddenin tadının alınabilmesi için
    
    suda çözünmesi gereklidir.
    II. Dilde farklı tatlara duyarlı özelleşmiş böl-
    geler bulunmaktadır.
    III. Tat alma almaçları çabuk “yorulmakta-
    dır”.
    IV. Tat alma almaçlarının uyarılabilmesi için
    
    eşik değeri bulunmaktadır.
    yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
    A) I ve II B) I ve III C) II ve III
    D) II ve IV E) III ve IV
    (2013 – YGS)

25 E 26 A 27 A

D. DİL
� İnsanlarda tat alma duyu organı dildir. Dil üzerinde papilla adı verilen çıkıntılar-
da tat tomurcukları bulunur.
� Tat tomurcuklarında tat duyusunu alan reseptör hücreler bulunur. Bu hücreler

tat alma sinirleri ile bağlantılıdır.

Ta tlı

Duyu

nöronu

Duyu

reseptör hücreleri

Ta t

poru

Besin

molekülleri

Ta t tomurcuğu

Tuzlu

Ekşi

Acı

Umami

Anahtar

Dilin tüm bölgelerindeki tat tomurcukları, bu beş tat çeşidi için özgün olan duyu

reseptör hücreleri içerir.

� Tat alma olayı aşağıdaki gibi özetlenebilir:
• Sıvı içinde çözünen maddeler tat reseptörlerinde impuls oluşturur.
• Bu impulslar tat alma sinirleri ile önce talamusa, daha sonra beyin kabu-
ğundaki tat merkezine taşınır ve tat algılanır.
� Tat tomurcukları tatlı, tuzlu, ekşi, acı ve umami olmak üzere beş çeşit tadı algı-
layabilir. Son yıllarda yapılan araştırmalarda ortaya çıkarılan umami, japoncada

"lezzetli" anlamına gelir.
Besinlerin görünüşü, kokusu ve sıcaklığı tat alma duyusunu etkiler.

E. DERİ
� İnsanlarda dokunma duyusunu algılayan duyu organı deridir.
� Derinin yapısını iki doku oluşturur. Bunlar epitel doku ve temel bağ dokudur.
� Vücudumuzun en büyük ve en ağır organıdır. Ortalama 2 m^2 lik yüzey alanına
ve 5 kg ağırlığa sahiptir. Yapısında çok sayıda reseptör bulunur.

Derideki reseptörler

Hassas dokunma

Dokunma, basınç Dokunma

Ağrı,

kaşınma,

sıcaklık

Epidermis

Dermis

Ter bezi Basınç

Sinirler