Örnek Sorular
Palme Yayınevi
20.Ünite / SOLUNUM
- Oksijenli solunumun,
I. glikoliz,
II. krebs çemberi,
III. elektron taşıma sistemi
evrelerinde üretilen ATP miktarının azdan
çoğa doğru sıralanışı aşağıdakilerden han-
gisinde verilmiştir?
A) I - II - III B) I - III - II C) II - I - III
D) II - III - I E) III - I - II - Ortamda, mitokondri iç zarında yer alan
ATP sentazın işlevini tamamen durduran
özgül bir madde bulunduğunda, aşağıdaki-
lerden hangisinin gerçekleşmesi beklenir?
A) Karbondioksit çıkışı artar.
B) Oksijen kullanımı durur.
C) Mitokondri iç zarının iki yüzeyi arasındaki
pH farkı artar.
D) Elektron taşıma sisteminde proton pompa-
lanması hemen durur.
E) Elektron taşıma sistemindeki elektron akışı
hemen durur.
(2014 - LYS) - Oksijenli solunumun,
I. glikoliz,
II. krebs döngüsü,
III. elektron taşıma sistemi
evrelerinden hangilerinde substrat seviye-
sinde fosforilasyon gerçekleşir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
19 C 20 E 21 C
yaklaşık 32 ATP
substrat seviyesinde
fosforilasyon ile
+ 2 ATP
substrat-seviyesinde
fosforilasyon ile
+ 2 8 ATP
oksidatif fosforilasyon ile
SİTOPLAZMA MİTOKONDRİ
Glikoz başına maksimum:
+ 2 ATP
GlikozGlikoliz2 Pirüvat döngüsüKrebs
2 NADH 2 NADH 6 NADH 2 FADH 2
2 NADH
fosforilasyon:Oksidatif
taşınması veelektron
kemiozmoz
Pirüvat oksidasyonu
2 Asetil CoA
Oksijenli solunumda bir glikoz molekülünden elde edilen ATP verimi
BESİNLERİN OKSİJENLİ SOLUNUMA KATILMA YOLLARI
� Bu bölümde glikozun substrat olarak kullanıldığı oksijenli solunum mekanizma-
larını inceledik. Fakat vücudumuza çok az miktarda serbest glikoz alırız. Tüket-
tiğimiz besinlerin içinde polisakkarit (nişasta ve glikojen), disakkarit (sükroz ve
laktoz), protein ve yağ gibi maddeler bulunur. Vücuda alınan kompleks organik
maddeler hidroliz ile monomerlerine dönüştükten sonra solunum tepkimelerine
katılabilirler.
� Polisakkarit şeklinde vücuda alınan karbonhidratlar sindirim sonucu glikoza
dönüşür. Disakkaritlerin sindirimi sonucu glikoz, fruktoz ve galaktoz oluşur.
Fruktoz ve galaktoz izomeraz adı verilen enzimlerle glikoza dönüştürülür. Gli-
koz, glikoliz ile başlayan bir süreçle oksijenli solunum tepkimelerine katılır.
� Yağlar, hidroliz tepkimeleri ile gliserol ve yağ asitlerine parçalanırlar. Gliserol,
gliseraldehit 3-fosfata dönüşerek glikoliz tepkimelerine katılır. Yağ asitleri ise
beta oksidasyon olarak adlandırılan bir olayla iki karbonlu bir molekül olan ase-
til CoA moleküllerine dönüşür. Asetil CoA molekülleri Krebs döngüsüne girerek
oksijenli solunuma katılır. Beta oksidasyonu sırasında NADH ve FADH 2 mole-
külleri de üretilir ve bunlar ATP sentezinde kullanılır.
Yağlar karbonhidratlara göre daha çok sayıda hidrojen atomu içerdiğin-
den, beta oksidasyonu sırasında çok fazla miktarda NADH ve FADH 2 molekülü
üretilir. Bu moleküllerin ETS'ye taşınımı ile daha fazla miktarda ATP ve su üretimi
gerçekleşir.
� Proteinlerin hidrolizi sonucu oluşan 20 çeşit amino asit farklı basamaklardan
oksijenli solunum tepkimelerine katılır. Amino asit moleküllerinden deaminas-
yon olarak adlandırılan bir tepkime ile amonyak (NH 3 ) molekülü ayrılır. Geri ka-
lan kısım ise pirüvik asit, asetil CoA ya da sitrik asit döngüsündeki bir maddeye
dönüşerek oksijenli solunuma katılır.