Örnek Sorular
Palme Yayınevi
21.Ünite / FOTOSENTEZ
- Bitki fotosentezi ile ilgili,
I. Kloroplast organelinde gerçekleşir.
II. Oksijen oluşturulur.
III. Organik maddeler inorganik maddeye
dönüşür.
yargılarından hangileri doğru değildir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) I ve III E) II ve III - Bitki ve bakterilerde gerçekleşen fotosen-
tez olayı,
I. kullanılan hidrojen kaynağı,
II. açığa çıkan ürün çeşidi,
III. kullanılan karbon kaynağı,
IV. kullanılan enerji çeşidi
özelliklerinden hangileri bakımından farklı-
lık gösterebilir?
A) I ve II B) III ve IV C) I, II ve III
D) I, III ve IV E) I, II, III ve IV
6.
Cam
fanus
Yukarıdaki deney düzeneğinde gerçekleşe-
bilecek olan,
I. cam fanus içindeki oksijen miktarının
azalması,
II. bitkinin organik kütlesinin artması,
III. cam fanus içindeki nem miktarının art-
ması
değişimlerinden hangileri fanusun aydınlık
ortamda olduğunu kanıtlar?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
1 A 2 B 3 E
� 1951 yılında Amerikalı Melvin Calvin ve arkadaşları fotosentezin ışıktan bağım-
sız tepkimelerini (Calvin döngüsü) detaylı bir şekilde açıklamışlar ve bu çalış-
maları ile 1961 yılında Nobel ödülü almışlardır.
� Günümüzde de oldukça karmaşık basamaklar içeren bu tepkimeler araştılma-
ya devam edilmektedir.
B. FOTOSENTEZDE ÇEŞİTLİLİK VE FOTOSENTEZİN GE-
NEL ÖZELLİKLERİ
- Fotosentezde Çeşitlilik
� Fotosentez tepkimeleri kullanılan hidrojen (elektron) kaynağına göre üç farklı
biçimde gerçekleşebilir.
� Bitkiler, siyanobakteriler ve öglena fotosentez sırasında hidrojen kaynağı olarak
H 2 O kullanır ve yan ürün olarak oksijen üretirler.
Işık enerjisi
6CO 2 + 6H 2 O C 6 H 12 O 6 + 6O 2
Klorofil
� Mor sülfür bakterileri fotosentez sırasında hidrojen kaynağı olarak H 2 S kullanır
ve yan ürün olarak kükürt üretirler.
Işık enerjisi
6CO 2 + 12H 2 S C 6 H 12 O 6 + 6H 2 O + 12S
Klorofil
� Hidrojen bakterileri fotosentez sırasında hidrojen kaynağı olarak H 2 kullanır ve
yan ürün olarak oksijen ya da kükürt üretmezler.
Işık enerjisi
6CO 2 + 12H 2 C 6 H 12 O 6 + 6H 2 O
Klorofil
� Yukarıdaki denklemlerde de görüldüğü gibi fotosentez tepkimelerinde;
• karbon kaynağı olarak karbon dioksit kullanımı,
• ışık enerjisinin klorofil pigmenti tarafından soğurulması,
• inorganik maddelerin organik maddelere dönüşmesi
olayları ortak olarak gerçekleşir.
Fotosentez tepkimelerinde su kullanımı ile oksijen üretimi ortak değildir.
- Fotosentezin Genel Özellikleri
• Prokaryot hücrelerde sitoplazmada bulunan klorofil pigmenti sayesinde
gerçekleşir.
• Ökaryot hücrelerde fotosentez kloroplast organelinde gerçekleşir.
• ETS kullanılır. ATP üretimi kemiozmotik hipoteze göre fotofosforilasyon ile
gerçekleşir.
Fotofosforilasyon ile üretilen ATP sadece kloroplast organelinde kullanılır.
Bitkinin diğer metabolik olayları için gerekli olan ATP, sitoplazma ya da mitokondri-
de üretilir.