Örnek Sorular
Palme Yayınevi
21.Ünite / FOTOSENTEZ
- Fotosentezin ışığa bağımlı tepkimelerinde
aşağıdaki olaylardan hangisi gerçekleş-
mez?
A) NADP+ koenziminin indirgenmesi
B) Fotosistem II'nin güneş ışığını soğurması
C) Suyun enzimatik bir tepkime yardımıyla ay-
rışması
D) Kemiozmotik hipoteze göre ATP sentezi
E) Fotosistem II'den ayrılan elektronların foto-
sistem II'e geri dönmesi - Işığa bağımlı tepkimeler ile ilgili,
I. Suyun iyonlaşması ile oluşan elektronlar
fotosistem I tarafından tutulur.
II. Fotosistem II'den ayrılan elektronların fo-
tosistem I'e aktarımı sırasında ATP sen-
tezlenir.
III. NADP+ koenziminin indirgenmesi sonu-
cu NADPH molekülü oluşur.
yargılarından hangileri yanlıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) I ve III E) II ve III - Işığa bağımlı tepkimelerde suyun parçalan-
ması sonucu oluşan,
I. elektron,
II. hidrojen,
III. oksijen
moleküllerinden hangileri ışıktan bağımsız
tepkimelerde kullanılacak olan moleküllerin
sentezinde kullanılır?
A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
1 C 2 B 3 C
- Fotosistem II'nin ışığı soğurmasıyla reaksiyon merkezinde bulunan klorofil a'ya
ait elektronlar uyarılır ve elektronun enerji seviyesi artar. - Bu elektron, klorofil a'dan ayrılır ve ilk elektron alıcı tarafından yakalanır. Elekt-
ron kaybeden klorofil a molekülü yükseltgenmiş olur. - Tilakoit boşlukta bulunan bir enzim, su molekülünü ayrıştırarak iki elekton, iki
proton (H+) ve bir oksijen atomunu oluşturur.
• Açığa çıkan elektronlar fotosistemde II'de bulunan klorofil a molekülü tarafın-
dan alınır. Böylece klorofil a kaybettiği elektronların yerine elektron almış olur.
• Açığa çıkan protonlar (H+) tilakoit boşlukta serbest kalır.
• Açığa çıkan oksijen atomu, başka bir su molekülünün ayrışması ile oluşan
oksijen atomu ile birleşerek O 2 'yi oluşturur.
Fotosentez tepkimeleri sırasında kullanılan suyun oksijen atomları gli-
kozun yapısına değil, oluşan oksijen gazının (O 2 ) yapısına katılır. - Uyarılmış ve fotosistem II'den ilk elektron alıcıya geçmiş olan elektron, klorop-
lastın tilakoit zarında dizilmiş olan elektron taşıma sistemi elemanları aracılığı ile
(plastokinon $ sitokrom $ plastosiyanin) fotosistem I'e aktarılır. - Elektronların ETS'deki aktarımı sırasında açığa çıkan enerji, tilakoit zarda bulu-
nan ATP sentaz enzimi yardımıyla ATP üretiminde kullanılır. - Fotosistem I'in ışığı soğurmasıyla tepkime merkezinde (P700) yer alan klorofil
a'daki uyarılmış elektronlar, ilk elektron alıcı tarafından yakalanır. Fotosistem
I'de oluşan elektron boşluğu ise fotosistem II'den gelen elektronlar tarafından
doldurulur.
Fotosentezin ışığa bağımlı tepkimelerinde fotosistem I'in elektron kay-
nağı fotosistem II; fotosistem II'nin elektron kaynağı ise sudur.
- Fotosistem I'deki ilk elektron alıcıdan ayrılan elektronlar ferrodoksinin görev
aldığı bir ETS aracılığı ile taşınır. - NADP+ redüktaz isimli bir enzim, elektronları ferrodoksinden alarak NADP+ ye ta-
şır. NADP+, gelen bu iki elektron ve stromadan aldığı iki proton ile NADPH + H+ ye
indirgenmiş olur.
Işığa bağımlı tepkimelerde ATP ve NADPH molekülleri stroma sıvısın-
da; oksijen molekülü ise tilakoit boşlukta üretilir.
Işığa bağımlı tepkimelerde üretilen ATP ve NADPH molekülleri ışıktan
bağımsız tepkimelerde kullanılır. Açığa çıkan oksijen moleküllerinin bir kısmı ok-
sijenli solunum tepkimelerinde kullanılırken, fazlası atmosfere verilir.
Fotosentezin ışıktan bağımsız tepkimelerinde 1 molekül CO 2 'nin kulla-
nılması için, ışığa bağımlı tepkimelerde 3ATP ve 2NADPH üretilir. Yan ürün olarak
açığa çıkan O 2 'nin büyük bir bölümü ise atmosfere verilir.