Örnek Sorular
Palme Yayınevi
21.Ünite / FOTOSENTEZ
- Kloroplasttaki kemiozmosiz olayında görev
yapan ATP sentaz enzimi ile ilgili,
I. Hidrojen iyonlarını tilakoit boşluktan stro-
ma sıvısına doğru taşır.
II. Tilakoit zara gömülü olarak bulunur.
III. Hidrojen iyonlarını çok yoğun oldukları
ortamdan az yoğun olduklar ortama doğ-
ru taşır.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III - Mitokondri ve kloroplast organellerinde
gerçekleşen kemiozmozisde,
I. ATP üretimi,
II. enzim kullanımı,
III. su üretimi
olaylarından hangileri ortak olarak gerçek-
leşir?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
D) I ve III E) II ve III - Aydınlık ortamda bulunan bir bitkideki foto-
sentez tepkimelerinde,
I. klorofil,
II. NADP+^ ,
III. su,
IV. karbondioksit
moleküllerinden hangileri elektron kaynağı
olarak görev yapar?
A) I ve II B) I ve III C) I ve IV
D) II ve III E) III ve IV
4 E 5 A 6 B
Kemiozmotik Hipotez:
� Işığa bağımlı tepkimelerde ATP üretimi (fotofosforilasyon) kemiozmotik hipo-
teze göre gerçekleşir.
� Bu yöntemle ATP sentezi için gerekli olan fotosistemler, elekton taşıma sistemi
(ETS) ve ATP sentaz enzimi tilakoit zara gömülü olarak bulunur.
� Bu olayın gerçekleşmesi için öncelikli olarak tilakoit boşluktaki proton (H+) de-
rişiminin artması gerekir. Bu artış iki farklı şekilde gerçekleşir.
• Tilakoit boşlukta suyun ayrışması sonucu proton (H+) miktarı artar.
• ETS'de elektron aktarımı sırasında bir miktar enerji açığa çıkar. Bu enerji
yardımıyla stroma sıvısında bulunan protonlar (H+), ETS brimleri aracılığı ile
tilakoit boşluğa pompalanır.
� Bu iki olay sonucunda tilakoit boşluktaki proton (H+) derişimi artar (pH değeri
düşer). Bu protonlar derişimlerinin yüksek olduğu tilakoit boşluktan ATP sen-
taz enzimi aracılığı ile stromaya aktarılırken ATP sentezlenir.
� Bu olaya fotofosforilasyon, zarın iki tarafındaki H+ yoğunluğuna bağlı olarak
ATP sentezlenmesine kemiozmozis denir.
Kloroplast ve Mitokondrideki Kemiozmozun Karşılaştırılması:
Kloroplasttaki kemiozmozis Mitokondrideki kemiozmozis
• ETS birimleri ve ATP sentaz enzimi
tilakoit zara gömülü olarak bulunur.
• ETS'deki elektron aktarımı sırasında
açığa çıkan enerji yardımıyla proton-
lar (H+) derişimlerinin düşük olduğu
stromadan, derişimlerinin yüksek ol-
duğu tilakoit boşluğa pompalanır.
• ATP sentaz protonları tilakoit boşluk-
tan stroma sıvısına doğru taşır.
• Fotofosforilasyon ile ATP üretilir.
• ETS birimleri ve ATP sentaz enzimi
mitokondrinin iç zarına gömülü ola-
rak bulunur.
• ETS'deki elektron aktarımı sıra-
sında açığa çıkan enerji yardımıyla
protonlar (H+) derişimlerinin düşük
olduğu matriks sıvısıdan, derişimle-
rinin yüksek olduğu zarlar arası böl-
geye pompalanırlar.
• ATP sentaz protonları zarlar arası böl-
geden matriks sıvısına doğru taşır.
• Oksidatif fosforilasyon ile ATP üretilir.
- Işıktan Bağımsız Tepkimeler
� Ökaryot hücrelerde kloroplastın stroma sıvısında gerçekleşir.
� Bu tepkimeler Calvin döngüsü ya da karbon tutma reaksiyonları olarak da ad-
landırılır.
Işıktan bağımsız tepkimeler gündüz gerçekleşir. Tepkimeler sırasında
ışık doğrudan gerekli olmasada ışığa bağımlı tepkimelerde açığa çıkan ürünlere
(ATP ve NADPH) ihtiyaç duyulur. Ayrıca ışık bu tepkimelerde görev yapan bazı
enzimleri aktifleştirir.