Örnek Sorular
Palme Yayınevi
22.Ünite / BİTKİLERİN YAPISI
- Aşağıda bazı doku hücreleri ve bu hücrele-
rin farklılaşması sonucu oluşan yapılar ve-
rilmiştir. Bu eşleştirmelerden hangisi doğ-
rudur?
A) Sklerenkima $ Kollenkima
B) Epidermis $ Lentisel
C) Peridermis $ Emici tüy
D) Parankima $ Epidermis
E) Kambiyum $ Floem - I. Yapraklarda bulunan ve suyun sıvı olarak
atılmasını sağlayan yapı.
II. Mantar kambiyumundan oluşan koruyu-
cu doku.
III. Canlı hücrelerden oluşan ve organik be-
sin taşıyan iletim dokusu.
Bitkilere ait yukarıdaki özelliklere sahip yapı-
lar aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?
I II III
A) Stoma Peridermis Floem
B) Kütikula Epidermis Ksilem
C) Hidatot Peridermis Floem
D) Stoma Epidermis Floem
E) Hidatot Epidermis Ksilem
- Stoma ve lentisel hücreleri için,
I. gaz alış verişi gerçekleştirme,
II. yaprak gibi otsu kısımlarda bulunma,
III. epidermis hücrelerinin farklılaşması so-
nucu oluşma,
IV. bitkinin dış yüzeyinde bulunma
özelliklerinden hangileri ortaktır?
A) I ve II B) I ve IV C) II ve III
D) II ve IV E) III ve IV
25 C 26 A 27 A
� Bitkinin metabolizma ürünlerini bitkiye zarar vermeyecek şekilde kimyasal de-
ğişime uğratıp depolayan ve dışarı veren hücreler, hücre toplulukları, tüyler,
cepler ve kanallar salgı elemanlarıdır.
� Salgı hücreleri; canlı, bol sitoplazmalı, büyük çekirdekli ve golgi organeli ba-
kımından zengindir. Bu hücreler tek tek ya da gruplar halinde diğer dokuların
arasına dağılmıştır.
� Salgı maddelerinin başlıca işlevleri aşağıda özetlenmiştir:
- Reçine ve tanenli salgılar, bitkileri zararlı mikroorganizmalar ve hayvanlardan
korur. - Çiçeklerde bulunan koku ve bal özü salgısı böcekleri çekerek bitkinin tozlaş-
masına yardımcı olur. - Hormonlar bitkilerin büyüme, gelişme, çiçek açma ve çimlenme gibi olaylarını
düzenler. - Isırgan otu gibi bitkilerde salgı üreten yakıcı tüyler bitkinin korunmasını sağlar.
- Böcekçil bitkiler protein sindirici enzim salgılar.
B. KÖK
� Kök, bitkiyi toprağa bağlayarak topraktan su ve suda çözünmüş minerallerin
alınmasını sağlayan organdır.
� Tohumun çimlenmesi sırasında embriyonik kök (radikula), yer çekimi yönünde
büyüyerek ana kökü oluşturur. Ana kökün dallanması ile toprak altında yan
kökler oluşur.
a. Kökün boyuna kesiti:
� Kök ucu; kaliptra, hücre bölünme
Hücre
olgunlaşma
bölgesi
Hücre
uzaması
bölgesi
Bölünür
hücreler
bölgesi
Kaliptra
Kök tüyleri
Epidermis
Kökün boyutuna kesiti
bölgesi, uzama bölgesi ve olgun-
laşma bölgesi olmak üzere dört
bölümde incelenir.
- Kaliptra, kök toprağın içinde
ilerledikçe, kökün büyümekte
olan narin yapılı bölgeleri-
ni korur. Bu yapı ayrıca kök
ucunun temas ettiği toprağı
kayganlaştıran bir salgı (mu-
kopolisakkarit) salgılar. Ka-
liptra hücreleri çoğunlukla za-
rar görür ve aşınarak dökülür.
Bu nedenle hücreleri sürekli
olarak yenilenir. - Hücre bölünme bölgesi kök ucunun merkezinde bulunan uç meristem
hücrelerinden oluşur. Kökün boyca uzamasını sağlar. Bu bölgenin uç kıs-
mına büyüme konisi denir.