Örnek Sorular
22.Ünite / BİTKİLERİN YAPISI
Palme Yayınevi
- Kökün yapısı ile ilgili,
I. Kaliptra, kökün büyümekte olan kısımla-
rını korur.
II. Periskl yanal köklerin oluşmasını sağlar.
III. Kaspari şeridi minerallerin seçilerek emi-
limini denetler.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III - Gelişmiş yapılı bir bitki kökünde aşağıdaki
yapılardan hangisi bulunmaz?
A) Mezofil tabakası
B) Kaspari şeridi
C) Emici tüyler
D) Uç meristem
E) Endodermis - Kök sistemi ile ilgili olarak verilen aşağıdaki
bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Uzama bölgesindeki hücrelerin boyca uza-
ması kökün dikey yönde büyümesini sağ-
lar.
B) Embriyonik kökün yerçekimi doğrultusun-
da gelişmesi ile ana kök meydana gelir.
C) Kök ucu bölgesindeki bölünür hücreler
bölgesi kaliptra denilen konik şekilli yapı
tarafından korunur.
D) Endodermis tabakası korteks ile epidermis
arasında bulunur.
E) Kök ucunda bulunan kök emici tüyleri kö-
kün yüzey alanını artırarak su ve mineralle-
rin emiliminde görev yapar.
28 E 29 C 30 B
- Uzama bölgesinde, hücrelerin boyca uzaması sonucu dikey yönde büyü-
me gerçekleşir. - Olgunlaşma bölgesinde yoğun olarak emici tüyler bulunur.
b. Kökün enine kesiti:
� Genç bir kökte dıştan içe doğru; epidermis, korteks, endodermis ve merkezi
silindir bulunur.
Kökün enine kesiti
Ksilem
Epidermis Korteks EndodermisMerkezi
silindir(Stele)
Kök
tüyü
Suyun
emilimi
Kaspari şeridi
� Epidermis: Kökün en dışında bulunan örtü dokudur. Bu tabakadan farklılaşan
emici tüyler kökün su emilim yüzey alanını artırır.
Kök epidermisinde kütikula tabakası bulunmaz.
� Korteks: Epidermis ile merkezi silindirin arasında kalan tabaka olup parankima
hücrelerinden oluşur. Bu hücreler nişastanın depolanması ile su ve mineral ile-
timi gibi metabolik etkinliklerde görev alırlar.
� Endodermis: Korteksin iç kısmında bulunan hücrelerden oluşur. Merkezi silin-
dir ve korteks tabakalarını birbirinden ayırır.
Endodermis tabakasında kaspari şeridi olarak adlandırılan bir bölge
bulunur. Bu şerit su ve minerallerin seçilerek korteksten merkezi silindire geçişi-
ni sağlar. Örneğin potasyum gibi yararlı moleküller bu tabakadan geçebilirken,
cıva gibi zararlı moleküller geçemez.
� Merkezi silindir (öz): Kökün merkezinde yer alan ve iletim demetlerini (ksilem
ve floem) içeren bölgedir. Merkezi ksilem ve floem borularının dışında periskl
adı verilen bir yapı daha vardır. Bu yapı yanal köklerin ve lateral meristemin
oluşmasında, topraktan su ile alınan iyonların ksileme taşınmasında görev ya-
par.
Çok yıllık bitkilerde merkezi silindirdeki ksilem ve floem arasında kam-
biyum halkası bulunur. Bu hücrelerin bölünmesi sonucu kök enine kalınlaşır.
c. Kök çeşitleri:
� Kökler yapı ve görevlerine göre saçak ve kazık kök olmak üzere ikiye ayrılır.
� Saçak Kök:
- Ana kök fazla gelişmemiş olup yan köklerle aynı kalınlıktadır.
- Monokot bitkilerin çoğu saçak köke sahiptir.