Örnek Sorular
Palme Yayınevi
24.Ünite / BİTKİLERDE MADDE TAŞINMASI
- Bitkilerdeki organik madde taşınımı ile ilgili,
I. Kaynak hücrelerden havuz hücrelere
doğru gerçekleşir.
II. İletim yönü sadece yukarıdan aşağıya
doğrudur.
III. Taşıma işlemi sırasında ATP harcanmaz.
ifadelerinden hangileri doğru değildir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
30.
Suyun taşınma yönü
Odun boru Soymuk boru
K hücresi
K hücresi
Şeker Şeker
Şeker
H 2 O
H 2 O M hücresi
L hücresi
Yukarıdaki şekil, çiçekli bitkilerde iletim borula-
rıyla şeker ve su taşınmasını göstermektedir.
Buna göre, K, L ve M ile gösterilen kaynak,
havuz ve arkadaş hücreleri aşağıdakilerin
hangisinde doğru olarak verilmiştir?
K hücresi L hücresi M hücresi
A) Arkadaş h. Kaynak h. Havuz h.
B) Arkadaş h. Havuz h. Kaynak h.
C) Kaynak h. Arkadaş h. Havuz h.
D) Kaynak h. Havuz h. Arkadaş h.
E) Havuz h. Kaynak h. Arkadaş h.
(2011 – LYS)
26 A 27 C 28 A
29 E 30 A
� Floemde taşınma yönü organik maddelerin üretildiği yerden kullanılacağı yere
doğrudur. Organik maddelerin üretildiği yaprak gibi hücreler kaynak, organik
maddelerin kullanıldığı ya da depolandığı kök ve meyve gibi hücreler ise havuz
olarak adlandırılır.
� Organik maddelerin taşınım yönü kaynaktan havuza doğrudur.
Mevsime bağlı olarak bir kaynak hücresi havuz hücre; havuz hücresi
ise kaynak hücre olabilir. Örneğin kış aylarında yaprak döken bitkilerin kök hüc-
releri, kaynak hücre olarak görev yapar.
� Organik moleküllerin taşınımı, floem hücrelerindeki basınç farklılığına dayanır
ve bu olay basınç-akış teorisi ile açıklanır.
� Floemdeki organik besin taşınımı aşağıda özet olarak verilmiştir.
H 2 O
Şeker
Şeker
Havuz hücre
Kaynak
hücre
Ksilem
Basınç akış modeli
Floem
H 2 O
4
1
2
3
H 2 O
H 2 O
Suyun taşınımı
Organik maddelerin
taşınımı
- Kaynak hücrelerde üretilen glikoz ve sükroz gibi organik besinler floem hüc-
relerine geçer. (Bu olay şeker yüklemesi olarak adlandırılıp, ATP harcanımı ile
gerçekleşir.) Organik madde derişimi artan floem hücrelerinin su derişimi azalır
ve ksilemden floeme su geçişi olur. Böylece floem hücrelerinde bir hidrostatik
(sıvı) basınç oluşur. - Bu basıncın etkisiyle floem özsuyu kaynak hücrelerden havuz hücrelerine doğ-
ru akar. - Floem özsuyunda bulunan glikoz ve sükroz gibi organik besinler havuz hücre-
lere boşaltılır. Böylece floemde organik madde derişimi azalır, su derişimi artar. - Floemde bulunan su ozmozla tekrar ksileme döner ve yukarı doğru taşınır.