Örnek Sorular
Palme Yayınevi
25.Ünite / BİTKİLERDE EŞEYLİ ÜREME
- Tam bir çiçeğe ait olan,
I. sinerjit,
II. megaspor,
III. mikrospor,
IV. generatif
hücrelerinden hangileri doğrudan mayoz
bölünme sonucu oluşur?
A) I ve III B) I ve IV C) II ve III
D) II ve IV E) III ve IV - Aşağıdakilerden hangisi, böceklerle tozla-
şan bitkilerde, tozlaşmayı artıran bir uyum
değildir?
A) Bitkinin tatlı öz su salgılaması
B) Çiçek polenlerinin yapışkan olması
C) Çiçeklerin kokulu maddeler salgılaması
D) Çiçeklerin parlak ve çekici renklerde olması
E) Erkek ve dişi çiçeklerin ayrı bitkilerde bu-
lunması
(2009 – ÖSS FEN-1) - Aşağıdakilerden hangisi dişi çiçekte oluşa-
maz?
A) Sinerjit hücre
B) Generatif çekirdek
C) Polen tüpü
D) Tohum
E) Sperm çekirdekleri
12 C 13 D 14 A
b. Çapraz tozlaşma: Bir çiçeğin aynı türden başka bir çiçekle tozlaşmasına denir.
� Bu olay aynı türün farklı bireyleri arasında gerçekleştiği için yeni gen kombinas-
yonları ile bitki çeşitliliğini artırmış olur. Böyle tozlaşan bitkiler çevresel değişik-
liklere daha iyi uyum sağlarlar.
Tam çiçeğe sahip bazı bitkiler polen ve yumurta oluşumunu farklı
dönemlerde gerçekleştirerek, kendi kendine tozlaşmayı önler. Bu adaptasyon
çapraz tozlaşmaya olanak sağladığından genetik varyasyonu artırır.
ab
Bitkilerde tozlaşma a) Kendi kendine tozlaşma b) Çapraz tozlaşma
� Bitkilerde tozlaşma su, rüzgar ve hayvanlar aracılığı ile gerçekleşir. Bitkilerde
tozlaşmayı kolaylaştıran adaptasyonlardan bazıları şunlardır:
• Taç yaprakların- renkli olması
• Nektar (bal özü) salgısı
• Polenlerin çok sayıda ve hafif olması
• Dişi organa ait tepeciğin kıvrımlı ve yapışkan olması
- Döllenme
� Tozlaşma ile dişi organın tepeciğine taşınan polenler, tepeciğin salgıladığı ya-
pışkan salgı sayesinde buraya tutunarak çimlenir.
� Aşağıda polenin çimlenme basamakları şematize edilmiştir.
Üretken
çekirdek
Tüp
Tepe cik çekirdeği
Dişicik
borusu
Embriyo
kesesi
Polen tüpü
Spermler
- Spermler
Mikropil
- Spermler
- Polen, tozlaşma ile dişi organın tepecik kısmına gelir.
- Polendeki tüp çekirdeği dişicik borusu içinde polen tüpünü oluşturur. Polen
tüpüne giren üretken çekirdek mitoz geçirerek n kromozomlu iki sperm çekir-
değini oluşturur. - Polen tüpü gelişmeye devam eder ve mikropil bölgesinden embriyo kesesine
girer.