Örnek Sorular
Palme Yayınevi14.Ünite / VÜCUDUN SAVUNULMASI VE BAĞIŞIKLIK
- Savunmanın birinci hattı ile ilgili,
I. Özgül olmayan bağışıklık sağlar.
II. Zararlı mikroorganizmaların vücuda gir-
mesini engellemeye çalışır.
III. Fagositik akyuvarın mikropları parçala-
ması ile gerçekleşir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III - Aşağıdaki yapılardan hangisi vücuda giren
bir mikroorganizmaya karşı özgül bağışıklık
sağlar?
A) Yangı tepkisi
B) Lizozim salgısı
C) Doğal katil hücreler
D) Lenfositler
E) Antimikrobiyal proteinler - Vücut savumasına ait birinci ve ikinci hatlar
için,
I. belirli bir mikroba özgül olmama,
II. doğal bağışıklık çeşitleri olma,
III. genetik olarak bir nesilden diğerine akta-
rılma
özelliklerinden hangileri ortaktır?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
1 E 2 A 3 C• Beslenme yoluyla vücuda giren mikropların çoğu midenin asit salgısı ve enzimleriile yok edilir.
• Tükürük, gözyaşı ve müköz salgılardaki lizozim salgısı mikropları parçalar.
• Solunum yoluyla vücuda giren mikroplar, mukusa yapışarak dışarı atılır.- Savunmanın İkinci Hattı (İç Savunmalar)
� Vücut yüzeyinde bulunan savunma engellerini aşan mikroplar, vücudun iç kıs-
mında bulunan bir savunma hattı ile karşılaşırlar. Bu hat, savunma engellerini
aşan mikroplara ayırım göstermeksizin saldıran yapılardan oluşur.
� İç savunma hattında fagositik akyuvarlar, doğal katil hücreler, antimikrobiyal
proteinler ve yangısal tepki (iltihaplanma) bulunur.
a. Fagositik Akyuvarlar
� Fagositik akyuvarlar fagositoz ile yuttukları mikropları hücre içindeki lizozom or-
ganeli ile parçalarlar. İnsan vücudunda, fagositoz yapan iki ana tip hücre vardır.
Bunlar nötrofil ve makrofajlardır. Sayıları oldukça az olan eozinofiller solucan
gibi büyük parazitler ile karşılaşınca, hidroliz edici enzim salgılarlar.
b. Doğal Katil Hücreler
� Fagositoz yapmazlar. Bu hücreler salgıladıkları kimyasallar ile virüs bulaşmış ya
da kanserleşmiş hücreleri yok ederler. Böylece virüslerin ya da kanserin vücut
içindeki yayılımını engellerler.
c. Yangısal Tepki (İltihaplanma)
� Bir dokuya mikroorganizmaların girmesi ya da dokunun fiziksel zarar (kesik gibi)
görmesi durumunda ortaya çıkar. Aşağıda bu olay basamaklar halinde gösteril-
miştir.
Patojen
Mast hücresi
Kılcal damarNötrofilMakrofajAlyuvarlarKıymıkFagositozUyarıcımoleküllerSıvınınhareketi1 2 3- Yaralanma bölgesinde, mast hücreleri ve makrofajlar tarafından uyarıcı mole-
küller salgılanır. Bu uyarıcılar çevredeki damarların genişlemesine yol açar. - Kılcal damarlar genişler. Kanda bulunan fagositik nötrofiller ve antimikrobiyal
proteinler kılcal damardan çıkarak yaralı bölgeye geçer. (İlgili bölge şişer ve
kızarır.) - Makrofaj ve nötrofiller, bölgedeki patojenleri ve hücre kalıntılarını sindirirler ve
doku iyileşir. Yangı bölgesinde toplanan akyuvarlar, ölmüş bakteri hücreleri ve
hasar görmüş doku hücreleri birlikte irin denilen sıvıyı oluşturur.