Örnek Sorular
Palme Yayınevi
3.Ünite / EKOLOJİ
- Aşağıdaki organizmalardan hangisinin tro-
fik düzeyi diğerlerinden farklıdır?
A) Çekirge B) Koyun
C) Tırtıl D) Vaşak
E) İnek
(2011 - LYS)
78.
ABCD
Biyokütle miktarı
Canlı türü
Aynı besin zincirinde yer alan dört canlıya
ait yukarıdaki biyokütle grafiğine göre,
I. D canlısı B canlısı ile beslenmektedir.
II. C canlısı inorganik maddeleri organik
maddelere çevirebilir.
III. B canlısının sayıca artması A canlısının
azalmasına neden olur.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
- Doğada, bir besin ve enerji piramidinde bu-
lunan canlılar arasındaki etkileşimle ilgili
olarak, aşağıdaki ifadelerden hangisi yan-
lıştır?
A) Üst basamağa doğru gidildikçe toplam bi-
rey sayısı azalır.
B) Bir basamaktaki canlıların tükettikleri ener-
ji toplamı, bir üst basamaktakinden daha
fazladır.
C) Bir basamaktaki türün birey sayısındaki ar-
tış, sadece alt basamaktaki enerji kaynağı-
nı etkiler.
D) Alt basamak bireylerinde depo edilen top-
lam enerji miktarı daha fazladır.
E) Enerji bir üst basamağa sadece besin yo-
luyla geçer.
(2001 – ÖSS)
74 A 75 E 76 D
� Bir besin zincirini oluşturan her bir basamaktaki canlıların toplam organik mad-
de ağırlığına biyokütle (biyomas) denir. Üreticilerden tüketicilere doğru gidil-
dikçe toplam biyokütle azalır. Bu durum biyokütle piramitleri ile gösterilir.
ÜRETİCİLER
BİRİNCİL
TÜKETİCİLER
İKİNCİL
TÜKETİCİLER
ÜÇÜNCÜL
TÜKETİCİLER
809 g/m^2
37 g/m^2
11 g/m^2
1,5 g/m^2
Karasal ekosistemde biyokütle piramidi
� Ekosistemlerin özelliğine bağlı olarak trofik düzeyler arasında aktarılan enerji
düzeyi farklılık gösterebilir. Genel olarak bir trofik düzeydeki enerjinin yaklaşık
%10'u bir üst düzeye aktarılabilir. Bu nedenle üst basamaklara doğru aktarılan
enerji miktarı her trofik düzeyde azalır. Çünkü büyük bir kısmı ısı olarak ortama
verilir. Bu durum aşağıdaki enerji piramidinde görülmektedir.
Birincil
tüketiciler
İkincil
tüketiciler
Üçüncül
tüketiciler
Üreticiler
1000 J
100 J
10 J
10,000 J
Güneş ışığından gelen 1,000,000 J enerji
Ekosistemde enerji piramidi
� Ortamdaki zehirli (toksik) maddeler beslenme olayı ile organizmaların vücut-
larına girer. Bu zehirli maddelerden bir kısmı organizma tarafından zehirsiz
hale getirilebilir ya da vücuttan uzaklaştırılabilir. Fakat bazı zehirli maddeler
vücuttan uzaklaştırılamaz. Bu tip maddeler besin zincirini oluşturan farklı trofik
düzeylerdeki organizmaların dokularında gittikçe artan oranda birikir ve zararlı
konsantrasyon düzeyine ulaşabilir. Bu olaya biyolojik birikim denir.
� DDT (bir çeşit böcek öldürücü ilaç), cıva, siyanür, radyoaktif maddeler biyolojik
birikime uğrayan maddelere örnek olarak verilebilir.