Örnek Sorular
Palme Yayınevi
2.Bölüm / Canlıların Temel Bileşenleri
Kanımızdaki hidrojen iyonu derişiminin art-
ması,
I. asitliğin azalması,
II. pH değerinin düşmesi,
III. bazı enzimlerin faaliyet gösterememesi
durumlarından hangilerine neden olabilir?
A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
(^) İnorganik
maddeler
Monomer
besin
ATP
III
I II
Polimer
besin
İnsanlarda yukarıdaki dönüşüm olayların-
dan hangileri gerçekleşemez?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
Mineraller ile ilgili aşağıdaki ifadelerden
hangisi doğru değildir?
A) Hücre zarından geçebilirler.
B) Düzenleyici olarak görev yaparlar.
C) Hücrenin yapısına katılabilirler.
D) Eksikliklerinde bazı hastalıklar oluşur.
E) Birbirlerine dönüşebilirler.
16 B 17 E 18 B
� pH Cetveli: Bir çözeltinin asitlik ve baziklik derecesini ölçmek için, hidrojen
(H+) iyonunun derişiminin bir ölçümü olan pH cetvelinden yararlanılır. pH cetveli
0–14 arasındadır. pH'ın 7 olması çözeltinin nötr olduğunu ifade eder. pH 7' den
0'a gidildikçe asitlik artar. pH 7'den 14'e gidildikçe ise baziklik artar.
012345678910 11 12 13 14
Nötr
Asidik Bazik
� Vücudumuzda hücre içi ve dışı sıvıların pH'ının belirli sınırlar içinde kalması
çok önemlidir. Çünkü biyolojik moleküller (enzim gibi), pH değişimlerinden çok
çabuk etkilenir. Bu nedenle vücudumuzda pH'ın sabit kalmasını dengeleyen
mekanizmalar gelişmiştir.
� Tampon Çözeltiler: Asit karşısında baz, baz karşısında asit gibi davranarak
sulu çözeltilerin pH değerinin değişmesini önleyen çözeltilere tampon çözelti
denir.
� Kanımızın pH'ı 7,4 civarındadır. Kan pH'sı 7 ye düşen ya da 7,8'e yükselen bir
insan birkaç dakikadan fazla hayatta kalamaz. Kanda bulunan karbonik asit
(H 2 CO 3 ) gibi tamponlar, pH' daki dalgalanmaları önler.
� Kandaki asitlik azalırsa karbonik asit hidrojen (H+) ve bikarbonat ^hHCO– 3 iyonla-
rına ayrışır. Artan H+ iyonları kandaki asitliği artırarak normale dönmesini sağlar.
HC 23 OHenzim ++HCO– 3
� Kandaki asitlik artarsa bikarbonat iyonları fazla olan hidrojen iyonlarını kendine
bağlar ve asitlik azalarak normale döner.
H++HCO– 3 enzim HC 23 O
D. Tuzlar
� Asitlerle bazlar birleşerek tuzları oluşturur. Asitler bazlar ile karıştırıldığında asi-
din H+ iyonu ile bazın OH– iyonu birleşip su açığa çıkar. Asit ve bazların yapı-
sındaki diğer iyonların birleşmesiyle de tuzlar oluşur.
HClAsit NaOHBazTNaCluz HO
Su^2
++$
� Hücrelerde ve hücreler arası sıvılarda çeşitli mineral tuzları bulunur. Tuzlar sıvı
ortamda anyon ve katyonlarına ayrılır. Klor (Cl–) ve bikarbonat ^hHCO– 3 anyon-
lara, sodyum (Na+) ve kalsiyum (Ca++) katyonlara örnek olarak verilebilir.
E. Mineraller
� Organizmanın yapısında az bulunmasına rağmen, canlılığın sürdürülmesi için
gerekli olan maddelerdir.
� Hücrenin yapısına katılabildiği gibi düzenleyici olarak da görev yapabilirler.
� Canlı vücudunda sentezlenemedikleri için tüm canlılar mineral ihtiyacını doğa-
dan karşılar. Mineral eksikliği hastalıkların oluşmasına neden olur.