Örnek Sorular
Palme Yayınevi7.Ünite / KALITIM
- Mendel bezelyeler ile yaptığı çalışmalarda
alel genler ile ilgili,
I. İki alel gen farklı olduğu zaman biri baskın
diğeri çekinik özellik gösterir.
II. Oğul döllerde bir araya gelmeleri şansa
bağlıdır.
III. Krosing over geçirdikten sonra gametlere
eşit olasılıkla dağılırlar.
sonuçlarından hangilerine ulaşmıştır?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
- A karakteri bakımından heterozigot iki bire-
yin çaprazlanması sonucunda, A fenotipin-
de dişi bir bireyin oluşma ihtimali kaçtır?
A) 1/4 B) 3/4 C) 1/8
D) 3/8 E) 1/16
(1998 – ÖYS)
16.
X
Mor çiçekli iki bezelyenin çaprazlanması sonu-
cu beyaz çiçekli bir bezelye oluşmuştur.
Buna göre,
I. Çaprazlanan mor çiçekli bezelyeler hete-
rozigot genotiptedir.
II. Beyaz çiçek aleli baskın, mor çiçek aleli
çekiniktir.
III. Oluşan beyaz çiçekli birey homozigot ge-
notiptedir.
yargılarından hangileri doğru değildir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
11 E 12 D 13 B• Bir çift genden her biri eşit olasılıkla ve değişmeden birbirinden ayrılarak
farklı gametlere geçer. Yani oluşan gametler her alel çiftinden sadece bir
alel geni taşır (Ayrılma Yasası).Sarı tohum rengine sahip iki be-
zelyenin çaprazlaması sonucunda
hem sarı hem de yeşil tohum rengi-
ne sahip bezelyeler oluşmuştur.
Buna göre,
a. Çaprazlanan bireylerin geno-
tiplerini bulunuz.
b. Çaprazlama sonucunda oluşan
iki bezelyeden birinin sarı, diğe-
rinin yeşil tohum rengine sahip
olma ihtimali kaçtır?
c. Çaprazlama sonucunda homo-
zigot dominant genotipli bir be-
zelye oluşma ihtimali kaçtır?ÖRNEK
a. Sarı tohumlu iki bezelyenin
çaprazlanması sonucunda yeşil
tohumlu bezelyeler oluşuyorsa
sarı tohum aleli baskın (S), ye-
şil tohum aleli ise çekiniktir (s).
Buna göre çaprazlanan bireyle-
rin ikisi de Ss genotipindedir.
b. P: Ss x Ss
G: 1/2 S 1/2 s 1/2 S 1/2 s
F 1 : 1/4 SS 1/4Ss 1/4Ss 1/4 ss
Sarı Yeşil
tohumlu tohumlu
Sarı tohumlu bir bezelye oluş-
ma ihtimali 3/4, yeşil tohumlu
bir bezelye oluşma ihtimali ise
1/4'tür. Buna göre aynı anda
oluşan iki bezelyeden bir tane-
sinin sarı, diğerinin yeşil olma
ihtimali 3/4.1/4 = 3/16'dır.
c. Homozigot dominant genotipli
(SS) bir bezelye oluşma ihtimali
1/4'tür.ÇÖZÜM
P: Aa x Aa
G: 1/2 A 1/2 a 1/2 A 1/2 a
F 1 : 1/4 AA 1/4Aa 1/4 Aa 1/4aaSiyah Kahverengi
kıllı kıllı
Kahverengi kıllı bir fare oluşma ihti-
mali 1/4, dişi bir fare oluşma ihtimali
ise 1/2'dir. Buna göre kahverengi kıllı
dişi bir fare oluşma ihtimali 1/4.1/2 =
1/8'dir.Farelerde siyah kıl aleli baskın (A),
kahverengi kıl aleli ise çekiniktir (a).
Buna göre Aa genotipindeki dişi ve
erkek farelerin çaprazlanması sonu-
cunda kahverengi kıl rengine sahip
dişi bir farenin oluşma ihtimali kaç-
tır?ÖRNEK ÇÖZÜM
- Dihibrit Çaprazlama
� Mendel monohibrit çaprazlamaların doğal bir uzantısı olarak, iki karakterin aynı
anda aktarımını inceleyen deneyleri de tasarlamıştır.
� Homozigot sarı - düzgün (SSDD) ve yeşil - buruşuk (ssdd) bezelyelerin çapraz-
lanması sonucu oluşan heterozigot sarı - düzgün (SsDd) bezelyelerin çapraz-
lanması dihibrit çaprazlamaya örnek olarak verilebilir.