Örnek Sorular
Palme Yayınevi
1.Bölüm / Mendel Genetiği ve Uzantıları
- Aşağıdaki soyağacında otozomal çekinik bir
özelliği (n) fenotipinde gösteren bireyler koyu
renkli olarak verilmiştir.
12
34
Soyağacına göre numaralı bireyler ile ilgili,
I. 1 ve 2 nolu bireyler heterozigot genotiptedir.
II. 3 nolu birey baskın aleli bulundurmaz.
III. 4 nolu birey homozigot genotipte olamaz.
yargılarından hangileri doğru değildir?
A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II
D) I ve III E) II ve III
- Aşağıdaki soy ağacı, otozomal çekinik olarak
kalıtılan bir özelliği göstermektedir.
1
2 3
45
: Fenotipinde özelliği göstermeyen dişi birey
: Fenotipinde özelliği gösteren dişi birey
: Fenotipinde özelliği gösteren erkek birey
: Fenotipinde özelliği göstermeyen erkek birey
Bu soy ağacında, numaralandırılmış birey-
lerden hangisinin taşıyıcı olup olmadığı ko-
nusunda kesin yargıya varılamaz?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
(2011 – LYS)
- F, G ve H ailelerine ait aşağıdaki soyağaçlarında
on üç birey numaraları belirtilmiştir.
1 F ailesi 2
345
36 G ailesi
789
10 H ailesi 9
11 12 13
: Dişi birey : Erkek birey
Buna göre, aşağıdakilerin hangisinde veri-
len bireyler arasında kalıtsal olan bir akra-
balık ilişkisi yoktur?
A) 2 ve 13 B) 4 ve 12 C) 5 ve 9
D) 7 ve 10 E) 8 ve 11
(1990 – ÖSS)
37 B 38 D 39 B
� Aşağıda otozomlarda taşınan biri çekinik diğeri baskın iki farklı özelliğin kalıtımı
soyağaçları ile gösterilmiştir.
a) Otozomal çekinik bir özelliğin kalıtımı
Yapışık kulak memesi ( a ) Serbest kulak memesi ( A )
Aa Aa aa Aa
AA
ya da
Aa
aa aa Aa Aa
aa ya daAA
Aa
aa
Birinci kuşak
(Büyük atalar)
İkinci kuşak
Üçüncü kuşak
(iki kızkardeş)
� Yapışık kulak memesi otozom kromozomlarda taşınan çekinik bir özellik olup a
harfi ile simgelenir. Serbest kulak memesi ise baskın bir özellik olup A harfi ile
simgelenir.
� Yukarıdaki soyağacında taralı olan bireyler çekinik olan yapışık kulak memesi
özelliğine sahiptirler. Dikkat edilirse üçüncü kuşakta ilk doğan çocuğun anne
ve babasında bu özellik görülmesede, yapışık kulak memesine sahiptir. Bu du-
rum, bu özelliğin çekinik bir genle aktarıldığını kanıtlar. Eğer baskın bir genle
aktarılsaydı anne ya da babadan en az birinde bu özelliğin bulunması gerekirdi.
b) Otozomal baskın bir özelliğin kalıtımı
Alın açıklığı olan ( B ) Alın açıklığı olmayan ( b )
Bb bb bb Bb
Bb bb bb Bb Bb
BB
ya da
Bb
bb
bb
Birinci kuşak
(Büyük atalar)
İkinci kuşak
Üçüncü kuşak
� Otozomlarda taşınan alın açıklığı dominant bir gen olup B ile sembolize edilir.
Bu durumda, alın açıklığı olmayan bireylerin homozigot çekinik oldukları bilinir
ve soyağacında genotiplerinin yerleri doldurulabilir (bb).