Örnek Sorular
Palme Yayınevi
7.Ünite / KALITIM
- A karakteri bakımından farklı yönde homo-
zigot olan anne ve babanın çocuklarının ge-
notipi,
I. AA,
II. Aa,
III. aa
hangileri gibi olamaz?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) I ve III - Aşağıdaki soy ağacı, bir türe ait bitkinin kırmızı
ve beyaz çiçekli bireylerinin çaprazlanmasını
göstermektedir.
I
II
Kırmızı
Kırmızı
Beyaz
Beyaz
III
Kırmızı
V
Kırmızı
IV
Kırmızı
VI
Buna göre, soy ağacında numaralanarak
gösterilen bireylerden çiçek rengi bakımın-
dan kesinlikle heterozigot (melez döl) olan-
lar aşağıdakilerin hangisinde birlikte veril-
miştir?
(Kırmızı çiçekli olmayı sağlayan alel, beyaz çi-
çekli olmayı sağlayan alele tam baskındır. Alel:
Bir genin iki veya daha fazla alternatif formla-
rından biridir.)
A) I ve III B) I ve IV C) IV ve V
D) II, III ve IV E) III, V ve VI
(2012 – YGS)
- Aşağıdaki soy ağacında otozomal çekinik bir
özelliği fenotipinde gösteren bireyler koyu
renkli olarak verilmiştir.
Soyağacındaki bireylerin kaç tanesinde çe-
kinik alel kesin olarak bulunur?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
40 B 41 B 42 D
� Ayrıca alın açıklığı olan her iki büyük atanın heterozigot oldukları bellidir (Bb).
Çünkü, bunlar homozigot baskın olsalardı (BB) tüm çocuklarında alın açıklığı-
nın bulunması gerekirdi. İkinci kuşaktaki alın açıklığına sahip çocuklar Bb x bb
evliliği sonucu oluştukları için heterozigot olmak zorundadır (Bb).
� Bu soyağacının üçüncü kuşağında yalnızca iki kız kardeş bulunur. Bunlardan
alın açıklığı olan birey Bb x Bb evliliği sonucu oluştuğundan, BB ya da Bb ge-
notipine sahip olabilir. Alın açıklığı olmayan birey ise bb genotipindedir.
?
12
nn nn
Nn Nn
NN
ya da
Nn
NN
ya da
Nn
Yukarıda da görüldüğü gibi 1 ve 2
numaralı bireyler Nn genotipindedir.
Buna göre, bu ailenin n fenotipinde
bir çocuklarının olma olasılığı 1/4,
kız çocuklarının olma olasılığı 1/2'dir.
Çarpım kuralına göre; bu ailenin bu
hastalığa sahip (n) bir kız çocukları-
nın olma olasılığı 1/4.1/2 = 1/8 dir.
Aşağıdaki soyağacında otozomal
çekinik bir hastalığı (n) fenotipinde
gösteren bireyler koyu renkli olarak
verilmiştir.
?
12
Buna göre, 1 ve 2 numaralı bireyle-
rin bu hastalığa (n) sahip bir kız ço-
cuklarının olma olasılığı kaçtır?
ÖRNEK ÇÖZÜM
Aa Aa
aa aa AA
Aa
1
345
2
Soyağacında aktarılan özellik otozo-
mal çekinik bir özellik (a) olduğuna
göre, taralı bireylerin genotipi aa'dır.
1, 2 ve 5 nolu bireyler taralı olmadı-
ğına göre fenotipleri A'dır. 1 ve 2'nin
çocuklarında otozomal çekinik özel-
lik görüldüğüne göre bu bireyler Aa
genotipindedir. 5 nolu bireyin geno-
tipi ise AA ya da Aa olabileceğinden
tam olarak bulunamaz.
Aşağıdaki soyağacında otozomal
çekinik bir özelliği fenotipinde gös-
teren bireyler koyu renkli olarak ve-
rilmiştir.
: Dişi birey
(^12) : Erkek birey
(^354)
Buna göre kaç numaralı bireylerin
genotipi tam olarak bulunamaz?