Örnek Sorular
Palme Yayınevi
3.Bölüm / Modern Genetik
- Anne ve babanın fenotipinde görülmediği
halde oğul döllerin fenotipinde görülen bir
özelliğin kalıtımı,
I. X kromozomuna bağlı çekinik,
II. otozomlarda baskın,
III. Y kromozomuna bağlı baskın,
IV. otozomlarda çekinik
taşınma biçimlerinden hangileri ile gerçek-
leşebilir?
A) I ve III B) I ve IV C) II ve III
D) I, II ve IV E) II, III ve IV - Aşağıdaki soyağacında koyu renkli olan bireyler
belirli bir özelliği fenotipinde göstermektedir.
: Dişi birey
: Erkek birey
Soyağacında aktarılan bu özellik,
I. otozomal çekinik,
II. X'e bağlı çekinik,
III. Y'ye bağlı çekinik,
IV. otozomal baskın
genlerinden hangileri ile aktarılıyor olabilir?
A) I ve II B) I ve IV C) II ve III
D) II ve IV E) I, II ve IV
- Kulak kıllılığı Y kromozomunun homolog olma-
yan kısmında taşınan bir genle belirlenir.
Buna göre,
I. Dişi bireylerde görülemez.
II. Babadan sadece erkek çocuğa aktarılır.
III. Erkeklerde homozigot olması durumunda
fenotipe yansır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
84 C^85 A^86 C
Aşağıdaki soyağacında koyu renkli
olan bireyler belirli bir özelliği fenoti-
pinde göstermektedir.
: Dişi birey
: Erkek
Soyağacında aktarılan bu özellik,
I. X'e bağlı çekinik,
II. Y'ye bağlı çekinik,
III. X'e bağlı dominant
genlerinden hangileri ile aktarılıyor
olabilir?
ÖRNEK
XRXr XrY
XrYXrXr XRXr
Yukarıda görüldüğü gibi taralı bi-
reyler X'e bağlı çekinik bir özelliği
taşıyor olabilir. Özellik kız çocukta
görüldüğü için Y'ye bağlı kalıtım ola-
maz. Özellik babada görülüp bir kız
çocukta görülmediği için X'e bağlı
dominant olamaz.
Yalnız I
ÇÖZÜM
C. VARYASYONLAR
� Aynı türe ait bireyler arasındaki farklılıklara varyasyon denir. Varyasyonlar kalıt-
sal olduğundan nesilden nesile aktarılabilir. Tür içindeki varyasyon,
• mayoz bölünme,
• döllenme
• mutasyon
gibi olaylar sonucunda artar.
Mayoz bölünme sırasında meydana gelen kromozomların bağımsız da-
ğılması ve krossing over olayları tür içinde yeni gen kombinasyonlarının ortaya
çıkmasını sağlar.
� Aşağıda tür içi çeşitliliği artıran dört olay açıklanmıştır :
a. Kromozomların Bağımsız Dağılımı :
� Mayoz I'in metafaz evresinde homolog kromozom çiftlerinin rastgele dizilimi
eşeyli üremede tür içi çeşitliliği artıran olaylardan biridir.
� Herbir homolog kromozom çifti, metafaz I evresinde, diğer çiftlerden bağımsız
olarak ekvatoral düzlemde dizilir. Bu kromozomların bağımsız dağılımına bağlı
olarak, mayoz I sonunda oluşan yavru hücreler her bir homolog kromozom çif-
tindeki anadan ve babadan gelen kromozomların birine sahip olur.