Örnek Sorular
Palme Yayınevi
9.Ünite / ENDOKRİN SİSTEM
- Dişi bireyin hipofiz bezinin ön lobundan sal-
gılanan,
I. FSH,
II. ACTH,
III. TSH
hormonları,
a. tiroit,
b. ovaryum,
c. böbrek üstü
bezlerinden hangilerinin salgı yapmasını
denetler?
I II III
A) a b c
B) b a c
C) c b a
D) b c a
E) a c b - Hipofiz bezi ile ilgili,
I. Salgı yapması hipotalamus tarafından de-
netlenir.
II. Ürettiği hormonlardan bazıları diğer en-
dokrin bezleri uyarırken, bazıları metabo-
lik olayları denetler.
III. Ön ve arka olmak üzere iki toptan oluşur.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III - Büyüme hormonun düzensiz salgılanması
ile ilgili,
I. çocukluk döneminde az salgılanırsa →
cücelik,
II. ergin bireyde çok salgılanırsa → devlik,
III. çocukluk döneminde çok salgılanırsa →
akromegali
eşleştirmelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
7 B 8 E 9 A
- HİPOFİZ BEZİ
� Beynin hipotalamus bölgesinin hemen altında beyin tabanında iki küçük loptan
oluşmuş hipofiz bezi bulunur.
� Hipofiz bezi salgıladığı hormanlar ile hem metabolik olayları düzenler hem de
diğer bezlerin hormon salgısını denetler. Hipofiz bezi ön hipofiz ve arka hipofiz
olmak üzere iki loptan oluşur.
I. HİPOFİZİN ÖN LOP HORMONLARI
� Hipofizin ön lop hormonları, hipofiz bezi tarafından sentezlenir. Ancak bu
hormonların salgılanması hipotalamustan salgılanan “salgılatıcı hormonlar”
(RF = Releasing factor) ya da “serbest bırakıcı hormonlar” ve “engelleyici hor-
monlar” (inhibiting) tarafından kontrol edilir.
� Salgılatıcı hormon çeşidine göre hipofizden hormon salgılanırken, engelleyici
hormonlar tarafından hipofizden hormon salgısı durdurulur.
Ön hipofiz hormonları ve hedef yapıları
Arka
hipofiz
Ön
hipofiz
Hipotalamus
FSH ve LH TSH
Tiroit
MSH
Melanositler
ACTH
Böbrek üstü
bezleri
STH
Karaciğer,
kemikler,
diğer dokular
Prolaktin
Meme
bezleri
Testisler veya
yumurtalıklar
HORMON
HEDEF
a. Büyüme Hormonu (STH) : Özellikle kemiklerde büyümeyi ve metabolik işlevleri
uyarır. Vücutta büyüme kapasitesi olan her dokuda etkili olur ve uyardığı do-
kuların hücrelerinde protein sentezini hızlandırır.Gelişme çağındaki çocuklarda
az salgılanması sonucu cücelik, çok salgılanması sonucu devlik ortaya çıkar.
Gelişme çağından sonra fazla miktarda büyüme hormonu salgılanması duru-
munda ise el, ayak, alın, burun ve alt çene kemiklerinin fazla büyümesi olarak
gözlenen akromegali hastalığı ortaya çıkar.
b. Tiroit Uyarıcı Hormon (TSH) : Tiroit bezini uyarır. TSH'ın fazla salgılanması du-
rumunda, aşırı uyarılan tiroit bezi fazla hormon salgılar ve tiroit bezi hücrelerinin
sayısı artar. Bu durum ise tiroit bezinin büyümesine neden olur.