Örnek Sorular
Palme Yayınevi9.Ünite / ENDOKRİN SİSTEM
- Hipofizden kana salgılanan ADH miktarının
artması,
I. böbreklerdeki su geri emiliminin hızlan-
ması,
II. idrarla atılan su miktarının artması,
III. kandaki su miktarının artması
durumlarından hangilerine neden olur?
A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III - Oksitosin ve STH hormonları için,
I. hipofiz bezinde üretilme,
II. kan yoluyla hedef organa taşınma,
III. sadece dişi bireylerde üretilme
özelliklerinden hangileri ortaktır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III - İnsanda,
I. kanda sodyum iyonlarının azalması,
II. kanda protein yoğunluğunun azalması,
III. plazma ozmotik basıncının artması
durumlarının hangileri vazopressin (ADH)
hormonu salgılanmasını uyarır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
D) I ve II E) II ve III
(2011 – LYS)
13 E 14 B 15 D� Uzun süre su içmeme, terleme gibi durumlarda kandaki su oranı azalan bir
bireyde sırasıyla aşağıdaki olaylar gerçekleşir:
- Kanın osmotik basıncı artar.
- Hipotalamustaki reseptörler uyarılır.
- Hipotalamus tarafından uyarılan hipofiz bezinden kana ADH salgılanır.
- ADH, böbrekteki nefron kanallarının suya geçirgenliğini artırır.
- Böbrek nefronlarında su geri emilimi artar.
- Kandaki su miktarı artar ve kanın osmotik basıncı düşerek normale döner.
� ADH salgılanması durumunda idrardaki su miktarı azalır ve normale göre daha
yoğun (hipertonik) idrar oluşur. ADH'ın aşırı salgılanması durumunda ise idrar-
daki su miktarı iyice azalacağından üre derişimi artar ve idrar yollarında yanma
meydana gelir.
Kandaki su miktarının azalması durumunda hipotalamus, beyinde su
içme isteği doğurarak davranışsal bir tepki oluşturur.� ADH'ın az salgılanması durumunda böbreklerdeki su geri emilimi azalır. Bu du-
rumda vücuttan çok fazla su atılır, kanın osmotik basıncı ve günlük idrar miktarı
artar. Şeker hastalığına benzer belirtilerin gözlendiği bu hastalığa şekersiz şe-
ker hastalığı (diabetes insipidus) denir.
Alkol hipofiz bezinden ADH salgısını azaltır. Bu durum alkol alan birey-
lerin çok sık idrara çıkmasına neden olur. - TİROİT BEZİ
� Soluk borusunun iki yanında yer alan iki loplu bir bezdir. Tiroit bezinden tiroksin
ve kalsitonin olmak üzere iki farklı hormon salgılanır.
a. Tiroksin Hormonu
� Tirozin amino asitinden türemiş olan ve yapısında iyot bulunduran bir hormon-
dur. Vücuttaki metabolik hızın ayarlanmasında doğrudan görev yapar.
� Vücudun tüm hücrelerine etki ederek O 2 kullanımını artırır ve daha hızlı enerji
üretilmesini sağlar. Büyüme ve gelişme sırasında protein sentezini hızlandırır.
Nabız ve tansiyonun artmasına neden olur.
� Tiroksin salgılanması hipotalamus ve ön hipofiz bezi tarafından kontrol edilir.
Hipotalamusun salgıladığı salgılatıcı hormon (TRH) hipofiz bezini uyarır. Hipofiz
bezinden salgılanan TSH hormonu da tiroit bezini uyararak tiroksin hormonu-
nun salgılanmasını sağlar. Kanda artan tiroksin hormonu, negatif geri bildirim
mekanizması ile ön hipofizden TSH salınmasını ve hipotalamustan TRH salın-
masını engelleyerek daha fazla tiroksin üretilmesini durdurur.