Örnek Sorular
Palme Yayınevi
9.Ünite / ENDOKRİN SİSTEM
- Tiroit bezinden salgılanan tiroksin hormonu
ile ilgili,
I. Salgısı hipofiz ve hipotalamus tarafından
denetlenir.
II. Kandaki düzeyinin artması metabolizma-
nın hızlanmasına neden olur.
III. Az salgılanması durumunda cücelik, çok
salgılanması durumunda devlik oluşur.
IV. Böbreklerde iyot geri emilimini hızlandırır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) I ve II B) I ve IV C) II ve III
D) II ve IV E) III ve IV
- Büyüme dönemindeki bir çocukta tiroksin
hormonunun az salgılanması aşağıdaki du-
rumlardan hangisine neden olur?
A) Devlik
B) Guatr
C) Akromegali
D) Kretenizm
E) Graves - Aşağıda tiroksin hormonunun salgılanmasının
denetlenmesine ait bir şema verilmiştir.
Salgılatıcı hormon
: Negatif geri bildirim
TSH
(TRH)
Hipotalamus Hipofiz Tiroit Tiroksin
Buna göre tiroksin hormonu,
I. hipotalamus,
II. hipofiz,
III. tiroit
bezlerinden hangilerindeki reseptörlere
bağlanarak hormon salgısını azaltır?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III
16 C 17 B 18 C
Negatif bildirimle tiroksin salgısının denetlenmesi
Salgılatıcı hormon
: Negatif geri bildirim
TSH
(TRH)
Hipotalamus Hipofiz Tiroit Tiroksin
� Tiroksin hormonunun az ya ya çok salgılanması sonucu bazı metabolik aksak-
lıklar oluşur.
� Tiroksin hormonu iyot içerdiği için, iyot eksikliğinde tiroit bezi yeterince tiroksin
hormonu üretemez. Bu durumda hipofiz bezi daha fazla TSH üreterek tiroit
bezini uyarır ve tiroit bezinin büyümesine neden olur. Bu durum guatr hastalığı
olarak adlandırılır. Guatr hastalarında metabolizma yavaşlar, yorgunluk, hal-
sizlik, uyuşukluk, derinin pullanması, kas güçsüzlüğü gibi belirtiler görülür. İleri
aşamada vücutta şişlikler oluşur ve miksodem denilen hastalık ortaya çıkar.
� Gelişme döneminde tiroksin hormonunun az salgılanması sonucu büyüme ye-
tersizliği ve zekâ geriliğinin görüldüğü kretenizim hastalığı ortaya çıkar.
� Tiroksin hormonunun fazla salgılanması sonucu, graves (iç guatr, zehirli gu-
atr) adı verilen hastalık ortaya çıkar. Hipertiroidizmin en sık görülen tipi olan
graves hastalarında aşırı yorgunluk, uykusuzluk, kilo kaybı, sinirlilik hali, ellerde
titreme, göz kürelerinin dışarı fırlaması, aşırı terleme gibi belirtiler gözlenir.Bu
tip hastalarda, halk arasında atom tedavisi olarak bilinen tedavi sürecinde rad-
yoaktif iyotla tiroit bezi küçültülür.
b. Kalsitonin Hormonu
� Tiroit bezinden salgılanan bu hormon, kandaki kalsiyum miktarının düzenlen-
mesinde rol oynar. Kandaki normal kalsiyum düzeyi 10 mg / 100 mL civarın-
dadır. Kandaki kalsiyum miktarı normal değerin üzerine çıktığında, kalsiyumun
kandan kemiklere geçmesini ve depolanmasını sağlar. Ayrıca böbreklere etki
ederek kalsiyumun geri emilimini azaltır ve idrarla daha fazla kalsiyum atılması-
nı sağlar.
- PARATİROİT BEZİ
� Tiroit bezinin yüzeyine yerleşmiş bezelye büyüklüğündeki dört bezden oluşur.
� Paratiroit bezinden parathormon (paratirin) salgılanır. Bu hormon PTH olarakta
simgelenir.
Parathormon
� Kandaki kalsiyum miktarını artırır. Bunu üç farklı yöntemle yapar:
• Kalsiyumun kemikten kana geçmesini sağlar.
• Böbreklerdeki kalsiyum emilimini hızlandırır.
• İnce bağırsaktaki kalsiyum emilimini hızlandırır.
� İnsan vücudunda kalsiyum; kemik oluşumu, kasların ve sinir sisteminin çalış-
ması, hücre zarının aktif taşıma yapması gibi olaylarda kullanılır.