Örnek Sorular
Palme Yayınevi
9.Ünite / ENDOKRİN SİSTEM
- Bol miktarda süt ürünleri tüketen bir çocukta,
I. kanda fazla olan kalsiyumun kemik hücre-
lerine geçmesi,
II. kandaki kalsiyum miktarının artması,
III. tiroit bezindeki kalsitonin üretiminin hız-
lanması
olayları hangi sıra ile gerçekleşir?
A) I - II - III B) II - I - III C) II - III - I
D) III - I - II E) III - II - I - Kanındaki parathormon miktarı normalin
üzerinde olan bir bireyde,
I. kandaki kalsiyum miktarının artması,
II. kemik dokudaki kalsiyum miktarının azal-
ması,
III. ince bağırsakta emilen kalsiyum miktarı-
nın artması
durumlarından hangilerinin gerçekleşmesi
beklenir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III - Sağlıklı bir insanda kandaki kalsiyum mik-
tarının düzenlenmesi sırasında;
I. parathormonun kandaki seviyesinin art-
ması,
II. paratiroit bezinin uyarılması,
III. kanda kalsiyum miktarının normal seviye-
sinin altına düşmesi,
IV. kemiklerden kana kalsiyum geçişi olayları
gerçekleşmektedir.
Bu olayların gerçekleşme sırasının doğru
olması için hangi iki basamak yer değiştir-
melidir?
A) I ile II B) I ile III C) II ile III
D) II ile IV E) III ile IV
(2013 – LYS)
19 A 20 D 21 B
� Parathormonun fazla salgılanması durumunda kemikler zayıflar, kaslar uyarı-
lara geç cevap verir ve fazla kalsiyum böbreklerde fosfor iyonları ile birleşerek
böbrek taşlarını oluşturur.
� Parathormon az salgılanırsa kandaki kalsiyum oranı azalır ve tetani hastalığı
oluşur. Bu hastalıkta kaslarda ağrılı kramplar meydana gelir.
Parathormon ve kalsitonin salgısı hipofiz bezi tarafından denetlenmez.
Bu iki hormon kandaki kalsiyum miktarına göre salgılanır.
Parathormon ve kalsitonin antagonist (zıt) etkiye sahiptirler. Bu özel-
likleri ile kandaki kalsiyum miktarını belirli bir düzeyde tutarlar.
D vitamininin aktifleşmesi parathormonun uyarımı ile böbrek hücrele-
rinde tamamlanır.
� Aşağıda kandaki kalsiyum miktarının düzenlenmesi özetlemiştir.
Kalsitonin
PTH
1
2
3
4
5
6
Tiroit
Paratiroit
Kandaki normal kalsiyum
düzeyi (10 mg/100 mL)
- Kandaki kalsiyum miktarı normal düzeyinin
üzerine çıkarsa tiroit bezi uyarılır. - Tiroit bezi kalsitonin salgılar.
- Kandaki kalsiyum kemiklere geçer, böb-
reklerde kalsiyum emilimi azalır. Böylece
kandaki kalsiyum miktarı azalır. - Kandaki kalsiyum miktarı normal düzeyin
altına düşerse paratiroit bezi uyarılır. - Paratiroit bezi parathormon salgılar.
- Kemiklerden kana kalsiyum geçer, böb
reklerde ve ince bağırsaklarda kalsiyum
emilimi artar. Böylece kandaki kalsiyum
miktarı artar. - BÖBREK ÜSTÜ BEZLERİ
� Böbreklerin üst kısmında bulunan böbrek üstü bezleri adrenal bezler olarak
da adlandırılır.
� Bu bezlerin böbreklerle doğrudan bir ilişkisi yoktur. Bu nedenle böbreklerden
bağımsız çalışırlar.
� Bu bezler yapı ve görev bakımından iki kısıma ayrılır. Dışta kabuk (korteks)
bölgesi, içte öz (medulla) bölgesi bulunur.
I. Kabuk (Korteks) Bölgesi
� Adrenal korteksten kortizol, aldosteron ve eşeysel hormonlar salgılanır. Bu hor-
monlar kortikosteroit olarak adlandırılır.
Adrenal korteks hormonları (kortizol, aldosteron, östrojen, progesteron
ve testosteron) steroit yapılıdır. Bu hormonların öncül maddesi kolesteroldür.
� Kabuk bölgesinin hormon salgılaması hipofiz bezi tarafından üretilen ACTH
hormonu ile kontrol edilir.