Palme Yayınları - YKS Biyoloji Konu Anlatımlı A 2018-2019

Örnek Sorular

Palme Yayınevi

2.Ünite / HÜCRE

13. Lizozom organeli aşağıdaki olaylardan han-
    gisinde görev almaz?
    A) Hücrenin yıpranan organellerinin parçalan-
    ması
    B) Akyuvarların fagositoz ile yuttukları mik-
    ropları sindirmesi
    C) Kurbağaların, başkalaşım sürecinde kuy-
    ruk hücrelerinin parçalanması
    D) Glikozun inorganik bileşenlerine kadar yı-
    kılması
    E) İnsanlardaki embriyonik gelişim sürecinde
    
    parmakların oluşması


14. Lizozom organelinin oluşumu sürecinde,
    I. ribozom,
    II. endoplazmik retikulum,
    III. golgi cisimciği

organelleri hangi sıra ile görev yapar?
A) I - II - III B) I - III - II
C) II - I - III D) II - III - I
E) III - I - II

15. Lizozomlardaki enzimler,
    I. aktif taşıma ile alınan maddeler,

II. hasar görmüş organeller,
III. fagositoz ile alınan besinler

yapılarından hangilerini parçalayabilme
özelliğine sahiptirler?
A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III
D) II ve III E) I, II ve III

10 A 11 B 12 D

LİZOZOM

�    Sindirim   enzimleri   içeren  zarla    çevrili    bir  kesedir.   Lizozom oluşumunda  sırasıyla   

ribozom,    granüllü    endoplazmik retikulum   ve   golgi  cisimciği   görev   alır.    Ribo-

zomda   üretilen    enzimler,   endoplazmik retikulum   ile  golgiye    getirilir   ve   burada 

paketlenerek    kesecikler  halinde sitoplazmaya    bırakılır.  Bu   enzimler   protein,    

yağ,     polisakkarit   ve   nükleik    asit     gibi    dört    farklı  makromolekülü  hidroliz    edebilme    

özelliğine  sahiptir.

�    Lizozomal  enzimler    pH   'ı      5       olan    asidik ortamda optimum faaliyet    gösterirler.    

Eğer    birkaç  lizozom parçalanır  ya   da  içerdiği   enzimler    dışarı  sızarsa,    bu   en-

zimler  nötral  pH'daki sitozolde   görev   yapamazlar. Ancak   yaşlanan    ya   da  ölen   

hücrelerde  birçok  lizozom birden  parçalanır. Serbest kalan   lizozom enzimleri   

hücreyi parçalar.   Bu  olaya   otoliz  denir.  

�    Amip   gibi     bazı    tek     hücreli    canlılar    polimer besinleri   fagositoz   ile  yutarlar.  Bu  

yolla    oluşan besin   kofulu  lizozom ile  kaynaşır   ve   sindirim   enzimleri   koful   içinde-

ki   besinleri  parçalar.   Glikoz  ve   amino  asit     gibi    sindirim   ürünleri    sitozole    geçer.  

İnsanda bazı     akyuvar    hücreleri   bu   yöntemle   vücudumuza  giren   zararlı mikroor-

ganizmaları yok eder.

Plazma zarı

Sindirim

enzimleri

Lizozom

Besin kofulu

Sindirim

Fagositoz ile alınan besinlerin sindirimi

Lizozom aktif

hidrolitik enzimler

içerir.

1 Hidrolitik

enzimler besin

partiküllerini sindirir.

Besin kofulu 3

lizozom ile kaynaşır.

2

�    Lizozomlardaki hidrolitik  enzimler,   hücrenin    kendi   organik materyalinin    geri     dö-

nüşümü  içinde  kullanılır. Bu   yıpranan   bir  organel    ya   da  küçük  bir  sitozol    parça-

sının    lizozom    tarafından  yutulup parçalanması    ile  gerçekleşir.   Bu   olaya  otofaji

denir.  Otofaji sırasında   lizozom enzimleri   yuttukları  maddelerin  çevresindeki    

zarı     yok     eder   ve   açığa  çıkan   organik monomerler  yeniden kullanılmak üzere   

sitozole    geri     döner. Böylece hücre   kendini sürekli yeniler.    Örneğin insan   kara-

ciğer   hücreleri,  makromoleküllerin   yarısını    her hafta   yeniden dönüştürürler.