Palme Yayınları - YKS Biyoloji Konu Anlatımlı A 2018-2019

Örnek Sorular

Palme Yayınevi

2.Ünite / HÜCRE

43. Hücre zarı ile ilgili aşağıdaki bilgilerden
    hangisi doğru değildir?
    A) Yapısındaki glikoproteinler reseptör görevi
    
    yapar.
    B) Seçici geçirgen özellik gösterir.
    C) Yapısına en fazla katılan organik molekül
    karbonhidratlardır.
    D) Yapısındaki fosfolipitler iki sıralı olup hare-
    ket halindedir.
    E) Prokaryot ve ökaryot hücrelerde ortak ola-
    rak bulunur.


44. Aşağıda, akıcı mozaik zar modelinin kesiti şe-
    matize edilmiştir.

Buna göre şekilde x, y ve z ile gösterilen
maddelerle ilgili olarak,
I. x, hücreye özgüllük kazandırır.
II. z, madde geçişlerinde işlev görebilir.
III. Suda çözünen moleküller, y’nin kuyruk

kısmından kolay geçer.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
(2013 – YGS)

45. Aşağıdakilerden hangisi, insanda hücre za-
    rında yer alan protein moleküllerinin işlevle-
    rinden biri değildir?
    A) Hücre için özgül olan hormonlara cevap
    
    verme
    B) ATP sentezleme
    C) Hücre içine alınacak maddeleri seçme
    D) Diğer hücrelerle ilişki kurma
    E) Komşu hücreleri tanıma
    (2004 – ÖSS)

41 C 42 C

� Bilimde   Teoriler    ve   Kanunlar:  Bilimsel    teori    ve  bilimsel   kanun   kavramları  bir-

birinden    farklı  anlamlara   sahiptir.   Bilimsel    bir  teori, hipoteze    oranla  çok  daha   

geniş   kapsamlıdır.    Teoriler,   doğada  gerçekleşen olaylar hakkında    yapılan ve  

arkasında   güçlü   deliller    bulunan açıklamalardır. Bilimsel    kanunlar    doğal   olay-

ların    “nasıl”    gerçekleştiği   sorusuna    cevap   verirken,   teoriler    kanunları   açıklar 

ve   “neden”    sorusuna    cevap   vermeye çalışır.    İnsanlar    genel   olarak  hipotezlerin    

teoriye dönüştüğünü daha    sonra   teorilerin  yeterli delillerle  ispatlanması    duru-

munda   kanunlara   dönüştüğünü düşünür.    Ancak   bu   bir     yanılgı    olup,   teoriler    ve  

kanunlar    arasında    bu   şekilde    hiyerarşik  bir  ilişki  yoktur.    Çünkü   teori    ve  kanun  

farklı  bilimsel    bilgi   türleri olup,   teoriler    hiçbir  zaman   kanunlara   dönüşmez.

II. HÜCRE   ZARI

�    Hücre  zarı,    hücrenin   içini    çevresinden    ayıran  çok  ince    bir     zardır.    Hücre   zarının 

yapısını    açıklayan   en  önemli  model   akıcı   mozaik  zar modelidir.

Glikoprotein

Karbonhidrat

Glikolipit

Protein

Fosfolipit Kolesterol SİTOPLAZMA

HÜCRELER    ARASI   SIVI

Akıcı - Mozaik zar modeli

� Hücre zarı     protein,   karbonhidrat    ve   lipit   moleküllerinden    meydana gelmiştir.  

Karbonhidratlarda   önemli  olmakla birlikte,   zarların    asıl     bileşenleri    lipitler    ve   pro-

teinlerdir.

�    Birçok zarda   en   fazla   bulunan    lipitler,   fosfolipitlerdir.   Bu   modele göre     fosfolipit-

ler  iki     sıralı  olup    hareket    halindedir. Fosfolipitlerin hidrofilik  (suyu   seven)  baş  kı-

sımları suyla   temas   ederken,    hidrofobik  (suyu   sevmeyen)   kuyruk  kısımları   suya    

temas   etmez.  Bu  nedenle iki fosfolipit  tabakası    arasında    su  bulunmaz.

�    Zardaki    proteinler  yüzeysel    ve   iç  proteinler olmak   üzere   iki  gruba  ayrılır.    İç   pro-

teinlerde   bulunan kanallar    hücrenin    madde   alış     verişinde  görev   yapar.  Karbon-

hidratlar   proteinlere bağlanarak  glikoproteinleri,   lipitlere   bağlanarak  glikolipitleri  

oluşturur.

Glikoproteinler  hücrelerin  birbirini   tanımasında,    hücre   zarının     seçici

geçirgenliğinde ve  hormonların tanınmasında    görev   alır.

�    Zardaki    glikoprotein    ve   glikolipit moleküllerinin  farklı  dağılımı    ve   sayısı hücre-

nin  özgüllüğünü    sağlar. Bu   nedenle    farklı  canlıların  hücre   zarları farklı  yapıda  

olduğu  gibi,    aynı    canlının   farklı  dokularında bulunan hücrelerin  zarları da   farklı 

yapıda  olabilir.   Örneğin hipofiz bezinin ürettiği    tiroit   uyarıcı    hormon  (TSH),  kanla