- policjant – 150 zł;
- maszynista – 400 zł.
Po reformie oświaty w 1932 r. szkolnictwo w II RP wyglądało następująco:
szkoły powszechne I, II i III stopnia: - I stopnia – 4 klasy,
- II stopnia – 5 klas,
- III stopnia – 7 klas.
Szkolnictwo powszechne było obowiązkowe i bezpłatne.Gimnazja były 4-5 letnie
(mała matura), licea były 2 letnie (duża matura), fzdjwyższe uczelnie 3,5-4 lata.
W czasie wakacji Wojtek przyjeżdżał do nas do Niemenczyna. Pomagał ojcu i matce
w gospodarstwie. Asystował tacie przy wyrobie kół drewnianych do wozów konnych. Nam,
młodszemu rodzeństwu, przywoził różne prezenty, ołówki, kredki, zeszyty... Czytał nam
książki, trylogię Sienkiewicza, opowieści Karola Maya o Indianach wydawane w
kilkunastostronicowych broszurach. Uczył nas czytać i pisać. Bardzo lubił nam imponować
swoim mundurem gimnazjalnym, zapamiętałem, że był koloru granatowego, a marynarka
miała kołnierz wykładany. Na jej lewym rękawie znajdowała się tarcza, a na niebieskim tle był
umieszczony numer gimnazjum. Koszula była biała, do niej Wojtek zakładał krawat koloru
granatowego. Mundur uzupełniały długie granatowe spodnie bez mankietów i czapka
maciejówka z niebieskimi wypustkami.
Wojtek w czasie wakacji w każdą niedzielę pomagał księdzu w odprawianiu mszy w
kościele. Nam w tajemnicy opowiadał, jak smakuje wino mszalne. Bardzo mu zazdrościliśmy,
że ma możliwość spróbowania wina. W 1939 roku, na początku września, brat wrócił z Wilna,
ponieważ na okres wojny gimnazjum zostało zamknięte. W październiku nauka została
wznowiona. Program został radykalnie zmodyfikowany. Zmiana programu nauczania nastąpiła
z powodu wcielenia Wileńszczyzny do Związku Radzieckiego jako Litewskiej Republiki
Radzieckiej. Część polskich nauczycieli została zwolniona. Zastąpili ich Litwini i Rosjanie.
Uniwersytet Stefana Batorego i inne wyższe uczelnie zamknięto, natomiast gimnazja i szkoły
powszechne były nadal czynne. Rodzice nie zważając na niedostatek spowodowany wojną,
pozwolili bratu kontynuować naukę w gimnazjum. Brat uczył się w szkole w Wilnie aż do
czerwca 1941 roku, do wojny niemiecko – sowieckiej. Po zajęciu Wileńszczyzny przez Niemców
wrócił z Wilna do domu. Niemieckie władze okupacyjne zlikwidowały czynne gimnazja i licea i
w ten sposób Wojtek zakończył naukę w Wilnie. Podczas okupacji Wileńszczyzny przez
Niemców wszyscy profesorowie wileńscy zostali pozbawieni pracy i środków utrzymania. Byli
prześladowani przez władze niemieckie. Profesorowie, wbrew władzom okupacyjnym,
organizowali potajemnie tzw. tajne komplety, na których odbywała się nauka młodzieży
polskiej. Edukacja odbywała się zgodnie z programem obowiązującym przed wojną. Większość
profesorów wileńskich, z obawy, żeby nie trafić do obozów niemieckich, przeniosła się do
mniejszych miasteczek. Tam organizowali tajne komplety, zarabiając przy tym na utrzymanie
siebie i rodzin. Wojtek przez cały okres okupacji niemieckiej, tzn. do 1944 roku, kształcił się u
profesorów wileńskich na tajnych kompletach w Niemenczynie i w pobliskich
miejscowościach. Dzięki swoim nieprzeciętnym zdolnościom już w 1944 roku, mając 18 lat,
krzysztof.styczynski
(krzysztof.styczynski)
#1