Styczyńscy - spod Wilna na Syberię

zostaną wysłani na front, natomiast pozostali dostaną przydział do oddziałów zwalczających
zbrojne podziemie na terenie Polski. Była to dla Wojtka tragiczna wiadomość. Każda
alternatywa była zła. Pierwsza – walczyć w Armii Czerwonej, przeciwko Niemcom, walczyć z
Niemcami - tak, ale nie w szeregach wrogiej Polakom Armii Czerwonej. Druga możliwość –
stanąć przeciwko swoim rodakom, którzy walczą o niepodległą Polskę – była nie do
pomyślenia. Istniała jeszcze trzecia opcja – dezercja. Pojmanych dezerterów czekał sąd
wojenny i kara śmierci. Każdy z poborowych musiał sam zdecydować, jak ma postąpić. Były to
tragiczne wybory, które miały zaważyć na całym życiu. W obozie zapanowała ciężka atmosfera.
Chłopaki zaprzyjaźnione ze sobą łączyły się w grupki i potajemnie naradzały, co powinni zrobić.
Brat razem z kolegą spod Grodna postanowili, że w sprzyjających okolicznościach będą
dezerterować. Nie chcieli w żadnym wypadku walczyć w szeregach Armii Czerwonej.
Ćwiczeń wojskowych było coraz mniej. Rosyjscy oficerowie byli przyjaźniej
nastawieni. Wszyscy czekali na transport do obozu wojskowego w Polsce. Pod koniec września
1944 roku na apelu powiadomiono rekrutów, że szkolenie zostało zakończone i w najbliższym
czasie żołnierze wyjadą do obozu przyfrontowego na terenie Polski. Tak zakończono szkolenie
wojskowe w Siemiełowce pod Smoleńskiem. Następnego dnia załadowano ich na samochody
ciężarowe ZIS-5 i zawieziono na stację kolejową w okolicach Smoleńska. Tam czekali na
transport kolejowy do Polski. Podczas oczekiwania na transport brat z kolegą Stefanem podjęli
ostateczną decyzję, że gdy będą już na terenie Polski, w dogodnym momencie uciekną z
wagonu do swoich domów. Po kilku dniach oczekiwania rosyjscy dowódcy kazali załadować
się do podstawionych na stację wagonów towarowych. Wszyscy dostali suchy prowiant na 2
dni – chleb i konserwy amerykańskie. Herbatę dostawali na poszczególnych stacjach.
Wieczorem transport ruszył. Brat ze Stefanem postanowili, że będą w miarę możliwości
gromadzić większe ilości żywności, żeby jakoś przeżyć przez pierwsze dni ucieczki z jednostki
szkoleniowej Armii Czerwonej. Ze zgromadzeniem zapasów żywności nie mieli większych
trudności, ponieważ na każdej stacji dostarczano im chleb i rybę lub konserwę. Podróż trwała
3 doby. Pociąg więcej czasu spędzał na bocznicach, przepuszczając transporty wojenne, niż
podczas jazdy. W wagonie rozmawiano tylko szeptem. Jeżeli ktoś, kto nie był zaprzyjaźniony,
przyłączał się do grupy, rozmowę przerywano, bo pojawiły się plotki, że w transporcie są
donosiciele. Trasa przebiegała od Smoleńska przez Orszę, Mińsk Białoruski, Baranowicze,
Brześć, Białą Podlaską, Siedlce. Gdy dojeżdżano do Siedlec, wszyscy byli już spakowani i bardzo
podnieceni. Pod wieczór na stacji kolejowej w Siedlcach do wagonu weszli jacyś rosyjscy
wojskowi i oznajmili, że to już koniec podróży. Brat ze Stefanem uzgodnili, że gdy wyjdą z
wagonu, korzystając z ciemności będą próbowali odłączyć się od swojego oddziału. Przez kilka
godzin nie pozwolono nikomu wychodzić z wagonu. Powiedziano, że jeszcze nie ma decyzji
jakiegoś tam oficera. Taka sytuacja sprzyjała Wojtkowi, ponieważ robiło się coraz ciemniej.
Wreszcie zarządzono zbiórkę w dwuszeregu w pobliżu wagonu. Oficer sprawdził stan osobowy
z posiadaną dokumentacją i kolumna ruszyła po wybrukowanej i nieoświetlonej ulicy Siedlec
w kierunku obozu. Brat z kolegą zdecydowali, że pójdą na samym końcu, gdyż stamtąd łatwiej
będzie się ulotnić. Na jednym ze skrzyżowań ulic odłączyli się od kolumny i szybko poszli w