Ik weet niet meer welk circus het was, maar één kondigde met enorme poeha aan 100 leeuwen te bezitten. Hun
slagzin was "Hundert Löwen" en een leger leeuwen op de affiches moest de mensen in drommen naar het circus
voeren. Alleen... ze hadden er een stuk of vijf,... de rest stond van karton gemaakt op elke paal van de omheining!
Het heeft die lui later opgebroken het publiek op dergelijke manier voor de mal te houden. Enkele jaren later
strandde hetzelfde circus in Napels in Italië. Ze waren helemaal zonder geld en ze haalden de wereldpers met een
grote krantenkop: "Leeuwen hongeren in Napels". Er is zelfs een boek over geschreven. Dat redde de dieren van
de hongerdood want onmiddellijk stroomde geld naar Napels om vier ervan te kopen en de dieren werden door
anderen overgenomen.
Veel mensen, speciaal de plattelanders, noemden een circus ook wel "ut paordespul". De grote stonden allemaal
op de kaai. De kleinere -die soms ook nog kwamen- op het Bleekveld. Het spreekt vanzelf dat de komst met spanning
door alle stadsjongetjes werd tegemoet gezien. Er werd geruzied, gewed of opgeschept over wat ze wel en meestal
niet van een circus gezien hadden. Allemaal verhalen in de vergrotende trap.
Ze kwamen bijna altijd op vrijdag en bleven tot zondag of maandagavond met zaterdag en zondag matinee. Kort
na aankomst werden de stallen tegen betaling voor bezichtiging opengesteld. In de tijd die ik hier beschrijf kwamen
ze per spoor van Nijmegen, Gorkum of Utrecht. Toen vrachtauto's gemeengoed werden kwamen ze over de weg.
De komst van een circus werd door neringdoenden met gemengde gevoelens begroet. Sommigen hadden het zo'n
week stil. Het geld ging naar het circus. Anderen waren blij met de komst. Al dat aangetrokken volk vulde de
uitspanningen, cafés en fietsenstallingen, wat flink geld in het laadje bracht. Ook voor de gemeente want het
staangeld loog er niet om.
Het is 1 juli 1921. 's Morgens vijf uur. De hele nacht had ik niet geslapen net als honderden andere jongens. De
eerste dag van mijn vakantie... een maand eerder dan de lagere klassen. De zesde klas van de school van Bras-
kamp, School D aan de Voor de Kijkuit naast Wasserij De Linge (nu Oostendorp). Want onze klas ging naar Mulo,
HBS of Gym. Vlug naar het station vanzelf... En op de "nieuwe" fiets, een Fongers met dubbele remmen en nikkelen
velgen, gister pas gekregen vanwege de overgang.
Net op tijd, ze waren al begonnen de circuswagens van het treinstel te rijden, die tegen de kop van het verhoogde
laadperron aan stond. Alle sleperspaarden die Tiel bezat waren afgehuurd om de wagens naar de kaai te brengen.
Bonkige sleperspaarden waren geschikter voor dat zware werk dan de lichte luxe paarden van het circus die ook
te kostbaar waren. Andere paarden huren was waarschijnlijk voordeliger dan het houden van werkpaarden. Voor
de show hielpen enkele olifanten met hun koppen wagens wegduwen.
Een en al herrie en bedrijvigheid... luid zweepgeknal..., hu perd en vort perd, geroep der voerlui om de paarden
aan te zetten om de hele stoet wagens in ijltempo naar de standplaats te krijgen. Je keek je ogen uit. Wat een
geoliede organisatie, exact uitgekiend, wat het laatste was afgebroken en op de trein gezet, werd nu het eerste
afgeladen en opgebouwd. Allereerst de grote circusmasten en de stallen van zwaar zeildoek, dan de wagens met
de rest van de grote tent, om later de woonwagens weg te rijden en de dieren uit de gesloten wagons te halen en
de traliewagens met de wilde dieren. Maar dan was het al een uur of tien. Sommige circussen formeerden bij het
station van dit alles een optocht op om in bont vertoon de aanwezigheid van het circus flink te onderstrepen... de
kunst volk in huis te halen verstonden ze opperbest.